NA CZAS EPIDEMII – Strona 2

Lekarz cudzoziemiec spoza Unii Europejskiej nie ma prawa używania na pieczątce lekarskiej tytułu specjalisty uzyskanego poza polskim systemem / unijnym systemem uznawania kwalifikacji, gdyż taki tytuł mu nie przysługuje – poza przypadkami wyraźnie przewidującymi taka możliwość.

Polskie przepisy wyraźnie wskazują, kiedy lekarz może uzyskać i posługiwać się tytułem specjalisty w określonej dziedzinie medycyny, w szczególności:

po odbyciu szkolenia specjalizacyjnego oraz po złożeniu Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego (art. 16 ust. 1 pkt. 1-2 u.zaw.lek.);
po uznaniu za równoważny tytułu specjalisty uzyskanego za granicą (art. 16 ust. 1 pkt. 3 u.zaw.lek.);
gdy posiada dokument potwierdzający formalne kwalifikacje w zakresie specjalizacji lekarskiej lub lekarsko-dentystycznej lekarza lub lekarza dentysty będącego obywatelem państwa członkowskiego UE, wydany przez właściwe władze innego państwa członkowskiego UE, spełniający minimalne wymogi kształcenia określone w przepisach UE, wymieniony w odrębnym wykazie (zawartym w Obwieszczeniu Ministra Zdrowia z dnia 9 października 2019 r. w sprawie wykazu dokumentów potwierdzających formalne kwalifikacje w zakresie specjalizacji medycznych lekarza i lekarza dentysty, będącego obywatelem państwa członkowskiego UE, państwa członkowskiego EFTA – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej – art. 16 a) ust. 1 u.zaw.lek.);
gdy posiada kwalifikacje potwierdzone dokumentem potwierdzającym formalne kwalifikacje w zakresie danej specjalności lekarskiej, świadczącym o rozpoczęciu kształcenia przed określonym dniem w określonych państwach (nie ma wśród nich państw spoza UE, EFTA, EOG czy Szwajcarii), np. przed dniem 20 grudnia 1976 r. w Królestwie Belgii, Królestwie Danii oraz stosownym zaświadczeniem wydanym przez właściwe organy państwa członkowskiego UE potwierdzającym, np. że lekarz faktycznie i zgodnie z prawem wykonywał zawód jako specjalista w danej dziedzinie przez co najmniej 3 kolejne lata w okresie 5 lat bezpośrednio poprzedzających wydanie zaświadczenia (art. 16 a) ust. 2 u.zaw.lek.).

Nadto tytuł specjalisty uzyskany poza terytorium RP, niepodlegający uznaniu za równoważny na podstawie ww. przepisów, może zostać uznany przez Ministra Zdrowia za równoważny z tytułem specjalisty w RP (art. 16 n) u.zaw.lek.) lub na skutek zastosowania przez Ministra Zdrowia przepisów o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskie (art. 16 b) u.zaw.lek.) -> wymaga to jednak przejścia stosownej procedury.

Nie zmienia powyższego fakt przyznania prawa wykonywania zawodu lekarza na określony zakres czynności zawodowych, okres i miejsce zatrudnienia w podmiocie leczniczym (na podstawie art. 7 ust. 2a) u.zaw.lek) lub warunkowego prawa wykonywania zawodu (na podstawie art. 7 ust. 9. u.zaw.lek). Wydanie decyzji przez Ministra Zdrowia oraz uchwały przez okręgową radę lekarską nie wprowadza bowiem możliwości posługiwania się tytułem specjalisty przez lekarza cudzoziemca, który taki tytuł uzyskał poza ww. systemem aktualnie obowiązującym na terytorium RP i UE.

Karol Kolankiewicz

–——————————————————————–
Karol Kolankiewicz jest adwokatem – członkiem Pomorskiej Izby Adwokackiej w Gdańsku (od 2008r.); specjalizuje się w sprawach związanych z prawem medycznym; autor licznych publikacji z zakresu prawa medycznego, współautor „Komentarza do Kodeksu Etyki Lekarskiej” (2021) oraz podręcznika „Prawo medyczne dla lekarzy. Wybrane zagadnienia prawne” (2021)

Lekarz udzielając świadczeń zdrowotnych w drodze teleporady, tzn. za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności powinien pamiętać, że w każdym wypadku powinien postępować zgodnie z aktualnym stanem wiedzy medycznej przy wykorzystaniu dostępnych metod i środków.

W każdym przypadku przed podjęciem decyzji o udzieleniu świadczenia w drodze teleporady lekarz powinien zastanowić się, czy u tego konkretnego pacjenta możliwe jest dokonanie na odległość prawidłowej oceny stanu zdrowia jedynie poprzez zebrany wywiad, interpretację posiadanych wyników badań, w oparciu o informacje zawarte w dokumentacji, czy też niezbędna jest osobista wizyta pacjenta u lekarza.

Warto przytoczyć wskazania do osobistej wizyty pacjenta w gabinecie lekarskim:

gdy zachodzi konieczność badania przedmiotowego lub przeprowadzenia innych procedur niemożliwych do zrealizowania w formie teleporady
pacjent nie wykonał zleconych badań kontrolnych, bądź też odmawia przesłania aktualnych wyników badań,
gdy pacjent podaje jedynie ogólne informacje o objawach lub odmawia podania dodatkowych informacji,
gdy lekarz zaobserwuje objawy o niejasnym charakterze, znacznym nasileniu, czy dłuższym czasie trwania
gdy lekarz stwierdza, że nie nastąpił oczekiwany efekt terapeutyczny (poprawa stanu zdrowia pacjenta) po kilku kolejnych teleporadach, udzielonych z tej samej przyczyny.

Trzeba także wskazać, że w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia w sprawie standardu organizacyjnego teleporady w ramach podstawowej opieki zdrowotnej z dnia 12 sierpnia 2020 r. wskazano dodatkowo jeszcze inne sytuacje, kiedy świadczenie zdrowotne może być realizowane wyłącznie w bezpośrednim kontakcie z pacjentem, w szczególności:

w związku z chorobą przewlekłą, w przebiegu której doszło do pogorszenia lub zmiany objawów,
w związku z podejrzeniem choroby nowotworowej,
w przypadku udzielania świadczenia dzieciom do 6. roku życia (poza poradami kontrolnymi w trakcie leczenia, ustalonego w wyniku osobistego badania pacjenta, których udzielenie jest możliwe bez badania fizykalnego),
związanych z wydaniem zaświadczenia,
podczas pierwszej wizyty realizowanej przez lekarza, pielęgniarkę lub położną POZ, wskazanych w deklaracji wyboru.

W każdym z powyższych przypadków konieczne jest poinformowanie pacjenta o konieczności stacjonarnej wizyty, z uwagi na to, że dany problem zdrowotny uniemożliwia udzielenie świadczenia zdrowotnego w formie teleporady (chyba, że pacjent wymaga natychmiastowej pomocy, bo znajduje się w stanie zagrożenia życia). Powyższą informację o odmowie udzielenia świadczenia w formie teleporady wraz z krótkim uzasadnieniem warto także odnotować w dokumentacji medycznej.

adwokat Karol Kolankiewicz

———————————————————————

Karol Kolankiewicz jest adwokatem – członkiem Pomorskiej Izby Adwokackiej w Gdańsku (od 2008r.); specjalizuje się w sprawach związanych z prawem medycznym; autor licznych publikacji z zakresu prawa medycznego, współautor „Komentarza do Kodeksu Etyki Lekarskiej” (2021) oraz podręcznika „Prawo medyczne dla lekarzy. Wybrane zagadnienia prawne” (2021)

W ramach tzw. Polskiego Ładu ustawodawca wprowadzi w najbliższych miesiącach liczne zmiany podatkowe, które dotyczą również praktycznych aspektów prowadzenia działalności leczniczej w formie indywidualnych lub grupowych praktyk i podmiotów leczniczych. Jedną z nich jest wprowadzenie obowiązku przyjmowania przez przedsiębiorców płatności bezgotówkowych.

Zmiany od 1 stycznia 2022r.

Z początkiem roku wszyscy przedsiębiorcy, w tym również lekarze i lekarze dentyści, będą musieli umożliwić klientom płatności w formie bezgotówkowej (nowy art.19a ust. 1 Prawa przedsiębiorców). Ustawa wskazuje, iż płatność taka może być dokonywana przy użyciu dowolnego instrumentu płatniczego. Nie oznacza to zatem, że każdy z lekarzy i lekarzy dentystów przyjmujących pacjentów komercyjnie – a zatem używający kas fiskalnych – jest zobowiązany do posiadania terminala płatniczego do przyjmowania płatności przy użyciu kart płatniczych. Pojęcie „instrumentu płatniczego” jest zdecydowanie szersze i obejmuje swoim zakresem również takie formy płatności jak przelew na rachunek bankowy, przelew na numer telefonu, przelew typu BLIK, płatność zbliżeniową itp. Za wystarczające zatem należy uznać zapewnienie pacjentom co najmniej możliwości płatności za usługi w formie przelewu na rachunek bankowy lekarza/lekarza dentysty. Pozostałe formy płatności bezgotówkowych miałyby w tej sytuacji charakter fakultatywny (dobrowolny).

zmiany od 1 lipca 2022r.

Dalej idące zmiany są przewidywane od połowy roku 2022r. Zgodnie bowiem z art. 19a ust. 3 Prawa przedsiębiorców, każdy podatnik korzystający z kas fiskalnych on-line będzie zobowiązany zapewnić współpracę takiej kasy fiskalnej z terminalem płatniczym. W tym miejscu pojawia się zatem istotna wątpliwość co do konieczności posiadania przez podatników terminala płatniczego, jeżeli korzystają z kasy fiskalnej on-line. To właśnie takie kasy są co do zasady wykorzystywane w indywidualnych działalnościach gospodarczych lekarzy i lekarzy dentystów. Na obecnym etapie Ministerstwo Finansów nie zajęło stanowiska, czy przedsiębiorcy którzy nie korzystali przed dniem 1 lipca 2022r. z terminali płatniczych będą musieli je zakupić, czy też jedynie kasa fiskalna on-line powinna umożliwiać korzystanie w przyszłości z takiego terminala. Przedsiębiorcom, którzy nie chcą obecnie korzystać z terminali płatniczych dla pacjentów, pozostaje zatem wstrzymać się z ostateczna decyzją o ich instalacji do połowy 2022r., a w międzyczasie umożliwić pacjentom dokonywanie płatności bezgotówkowych w innej formie.

Podstawa prawna.
Ustawa z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021r., poz. 2105)

adw. Damian Konieczny

W ostatnich miesiącach Minister Zdrowia już dwukrotnie zmieniał polecenie skierowane do Prezesa NFZ, którego celem jest wypłata dodatków dla osób wykonujących zawody medyczne z tytułu pracy z pacjentami z podejrzeniem lub zakażeniem SARS-CoV-2. Zmiany te można podzielić na dwa okresy:

od 1 czerwca 2021r. do 31 października 2021r.

We wskazanym okresie dodatek COVID-19 przysługuje wyłącznie osobom zatrudnionym w szpitalach II poziomu zabezpieczenia, które w jednostkach organizacyjnych podmiotów leczniczych (oddziałach) zapewniają łóżka dla pacjentów z podejrzeniem oraz z potwierdzonym zakażeniem SARS-CoV-2. W pierwszej kolejności należy zatem zweryfikować, czy i w jakim okresie szpital w którym lekarz udziela świadczeń zdrowotnych znajdował się na II poziomie zabezpieczenia COVID-19.

Dla przykładu decyzje Wojewody Pomorskiego w tym zakresie dostępne są na stronie internetowej:

https://www.gdansk.uw.gov.pl/akty-prawne-i-dokumenty-dotyczace-zapobiegania-przeciwdzialania-i-zwalczania-covid-19

Dopiero w wypadku ustalenia, iż w tym okresie dany szpital posiadał łóżka II poziomu zabezpieczenia, dopuszczalna jest ocena zaangażowania poszczególnych członków personelu medycznego w udzielanie świadczeń w stosunku do pacjentów podejrzanych lub zakażonych SARS-CoV-2. Jeżeli w szpitalu nie znajdowały się łóżka II poziomu zabezpieczenia, to brak jest podstaw do wypłaty jakichkolwiek dodatków covidowych za ten okres, nawet jeżeli w szpitalu tym pojawiła się liczna grupa pacjentów zakażonych lub jedynie podejrzanych o zakażenie. Dodatki nie przysługują zatem lekarzom zatrudnionym w szpitalach I i III poziomu zabezpieczenia.

Od dnia 1 czerwca 2021r. istotny jest zarówno poziom zabezpieczenia danego szpitala, jak również kwestia obsługi konkretnych łóżek przyporządkowanych do II poziomu zabezpieczenia. Jedynie bowiem udzielanie świadczeń pacjentom w obrębie takich łóżek stanowi podstawę do żądania dodatku covidowego. Nie ma zatem żadnego znaczenia fakt opieki nad pacjentem z podejrzeniem lub zakażeniem SARS-CoV-2 w okresie 1 czerwca – 31 października 2021r., jeżeli pacjent taki nie znajdował się w jednostce organizacyjnej szpitala, w której umiejscowiono łóżka II poziomu zabezpieczenia.

W całym tym okresie utrzymano zasadę, iż świadczenia w odniesieniu do pacjentów na łóżkach II poziomu zabezpieczenia nie mogą mieć charakteru incydentalnego. Utrzymano również zasadę, że dodatek ten nie może być obliczany proporcjonalnie do wysokości wynagrodzenia miesięcznego (nie dotyczy to jednak sytuacji, gdy w trakcie trwania miesiąca kalendarzowego łóżka II poziomu zostały zlikwidowane). W takim wypadku dodatek powinien być wyjątkowo liczony proporcjonalnie do okresu obsługi tych łóżek.

Jednocześnie należy podkreślić, że nowelizacja polecenia Ministra Zdrowia wprowadziła ograniczenie czasowe w rozliczaniu przez szpitale dodatków z NFZ. Dodatki za okres do 30 września 2021r. mogły być sprawozdawane i rozliczane wyłącznie do 15 listopada 2021r. Oznacza to, że szpitale nie są po tej dacie uprawnione do otrzymania z NFZ środków na wypłatę dodatków covidowych, które nie zostały wcześniej sprawozdane (do 15 listopada 2021r.). W tej sytuacji kierowanie przez lekarzy żądań zgłoszenia przez szpitale ich danych do NFZ w zakresie dodatków covidowych za okres od początku pandemii do dnia 30 września 2021r. należy uznać za bezprzedmiotowe, gdyż po dniu 15 listopada 2021r. korekty sprawozdań są niedopuszczalne.

od 1 listopada 2021r.

Dodatek covidowy wynosi 100% wynagrodzenia, które wynika z umowy o pracę lub z umowy cywilnoprawnej, należnego za każdą godzinę pracy – a nie tak jak poprzednio w wysokości pełnego miesięcznego wynagrodzenia pracownika. Utrzymano jednocześnie kryteria uprawniające do dodatku:

wykonywanie zawodu medycznego,
uczestniczenie w udzielaniu świadczeń zdrowotnych w bezpośrednim kontakcie z pacjentami z podejrzeniem lub z zakażeniem wirusem SARS-CoV-2
praca w oddziałach, w których placówka medyczna zapewnia łóżka dla pacjentów z podejrzeniem oraz z potwierdzonym zakażeniem SARS-CoV-2 (II poziom zabezpieczenia covidowego).

Maksymalna miesięczna kwota dodatku nadal nie może przekroczyć 15 tys. zł.

Do otrzymania dodatku istotne jest zatem uczestniczenie w udzielaniu świadczeń w zakresie łóżek II poziomu zabezpieczenia, w tym również dla celów badań diagnostycznych i konsultacji (przy założeniu bezpośredniego kontaktu z pacjentem). Dodatek przysługuje już od pierwszej pełnej godziny udzielania takich świadczeń. Dodatek nie przysługuje natomiast w wypadku sprawowania opieki nad pacjentem podejrzanym lub zakażonym SARS-CoV-2, a znajdującym się w innym oddziale szpitala niż ten, w którym umiejscowiono łóżka II poziomu zabezpieczenia covidowego.

Minister wprowadził również dodatkowe ograniczenia czasowe w zakresie sprawozdawczości. Szpital ma bowiem maksymalnie 2 miesiące na sprawozdanie wszystkich osób uprawnionych do dodatków COVID-19 za dany miesiąc. Po upływie tego okresu środki wynikające z korekt sprawozdań nie będą przez NFZ wypłacane.

adw. Damian Konieczny

W momencie uchylenia stanu epidemii przez Ministra Zdrowia wygaśnie warunkowe prawo wykonywania zawodu. Oznacza to, że każdy lekarz z warunkowym prawem nie będzie mógł już wykonywać zawodu lekarza / lekarza dentysty. Warunkowe prawo uprawnia bowiem do wykonywania zawodu lekarza wyłącznie w okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii – tak stanowi art. 7 ust. 9 ustawy z dn. 05.12.1996r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty.

Powyższe oznacza. że z systemu zniknie kilkuset lekarzy, którzy udzielali świadczeń w ramach warunkowego prawa wykonywania zawodu.

Warunkowe prawo wykonywania zawodu wygasa także w innych sytuacjach:

gdy lekarz uzyska prawo wykonywania zawodu lekarza / lekarza dentystę na terytorium RP na innej podstawie (m.in. po nostryfikacji dyplomu uzyskanego poza UE, zaliczeniu LEW/LDEW, zdaniu egzaminu z języka polskiego);
gdy zostanie wydana przez Ministra Zdrowia decyzja o cofnięciu zgody (gdy Min. Zdrowia uzyska wiarygodne informacje, że udzielanie świadczeń zdrowotnych przez danego lekarza lub lekarza dentystę stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia pacjentów)
skreślenia z listy członków okręgowej izby lekarskiej (m.in. na skutek pozbawienia lekarza prawa wykonywania zawodu przez sąd lekarski);
gdy upłynie okres czasu, na jaki prawo zostało wydane (warunkowe prawo wykonywania zawodu lekarza / lekarza dentysty może zostać przyznane na czas określony albo na czas nieokreślony – nie dłuższy niż 5 lat od dnia jego wydania przez okręgową radę lekarską);
w razie ubezwłasnowolnienia całkowitego albo częściowego lekarza / lekarza dentysty (na mocy orzeczenia sądu powszechnego – gdy uzna, że danej osobie potrzebna jest pomoc do prowadzenia jej spraw (np. z powodu choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego, pijaństwa lub narkomanii albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych lub też gdy dana osoba nie jest w stanie kierować swym postępowaniem);
gdy lekarz / lekarz dentysta złoży oświadczenia o zrzeczeniu się tego prawa (najpierw okręgowa rada lekarska weryfikuje, czy oświadczenie zostało złożone przez konkretnego lekarza);
śmierci lekarza albo lekarza dentysty (m.in. po wpływie do okręgowej izby lekarskiej odpisu skróconego aktu zgonu danego lekarza).

Przypomnieć trzeba, że zarobkowe udzielanie świadczeń zdrowotnych polegających na rozpoznawaniu chorób oraz ich leczeniu po wygaśnięciu ww. warunkowego prawa może stanowić przestępstwo z art. 58 ust. 2 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty z dnia 05 grudnia 1996r., za które grozi kara grzywny, kara ograniczenia wolności albo kara pozbawienia wolności do roku.

Warto także wskazać, że w razie wyrządzenia szkody będącej następstwem udzielania świadczeń zdrowotnych albo niezgodnego z prawem zaniechania udzielania świadczeń zdrowotnych przez ww. lekarza po wygaśnięciu ww. warunkowego prawa, zakład ubezpieczeń będzie mógł odmówić wypłaty odszkodowania, czy zadośćuczynienia na podstawie § 2 ust. 2 pkt. 1 Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotu wykonującego działalność leczniczą z dnia 29 kwietnia 2019 r. Zgodnie z treścią ww. przepisu ubezpieczenie OC nie obejmuje szkód wyrządzonych przez podmiot wykonujący działalność leczniczą po pozbawieniu lub w okresie zawieszenia prawa do prowadzenia działalności leczniczej. W takiej sytuacji odszkodowanie, czy zadośćuczynienie musiałby zapłacić podmiot leczniczy z własnych środków.

Karol Kolankiewicz

———————————————————————
Karol Kolankiewicz jest adwokatem – członkiem Pomorskiej Izby Adwokackiej w Gdańsku (od 2008r.); specjalizuje się w sprawach związanych z prawem medycznym; autor licznych publikacji z zakresu prawa medycznego, współautor „Komentarza do Kodeksu Etyki Lekarskiej” (2021) oraz podręcznika „Prawo medyczne dla lekarzy. Wybrane zagadnienia prawne” (2021)

Zagadnienia związane z wymianą/udostępnianiem danych w dobie epidemii – granice interesu publicznego i interesu osoby fizycznej omawiać będą eksperci z ISPOZ Karol Kolankiewicz i Anna Karkut.

Konferencję organizuje Wielkopolska Izba Lekarska w Poznaniu w dniu 27 października 2021r.

Zachęcam do zapisywania się -> Formularz zgłoszeniowy znajduje się tutaj

adw. Karol Kolankiewicz

———————————

Karol Kolankiewicz adwokat, od 2008 roku nieprzerwanie świadczy pomoc prawną dla Okręgowej Izby Lekarskiej w Gdańsku; specjalizuje się w sprawach związanych z prawem medycznym i ochroną danych osobowych, jak również w sprawach karnych, odszkodowawczych oraz związanych z ochroną dóbr osobistych; prowadzi szkolenia z zakresu prawa medycznego, karnego oraz z zakresu ochrony danych medycznych; autor licznych publikacji z zakresu prawa medycznego; współautor „Komentarza do Kodeksu Etyki Lekarskiej” (2021) oraz podręcznika „Prawo medyczne dla lekarzy. Wybrane zagadnienia” (2021)

Newer Posts

Older Posts

Newsy

Lekarz cudzoziemiec spoza UE nie może używać tytułu specjalisty

W jakich sytuacjach teleporada jest wykluczona

Nowe obowiązki przedsiębiorców związane z przyjmowaniem płatności

Dodatki COVID-19 po zmianach

Po epidemii znikną lekarze z warunkowym prawem wykonywania zawodu

RODO w dobie pandemii – konferencja 27 X 2021

Tagi

Najnowsze artykuły

Co można zrobić, gdy policjant w toku swoich czynności zachowuje się niewłaściwie wobec lekarza ?

Jak przygotować się do kontroli NFZ ?

Bardzo łatwo można złożyć skargę do Rzecznika Praw Pacjenta

Szukaj na stronie