Newsy

Depositphotos_187970408_s-2019.jpg

Lekarz  w pracy zawodowej nierzadko styka się z przykrymi zachowaniami ze strony pacjentów i osób im towarzyszących, nierzadko o charterze przemocy i agresji. W określonych w przepisach sytuacjach przysługuje mu ochrona prawna prawa karnego należna funkcjonariuszowi publicznemu – pomimo tego, że nie jest funkcjonariuszem publicznym.

Każdy kto narusza nietykalność cielesną funkcjonariusza publicznego lub osoby do pomocy mu przybranej, podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3 (art. 222 k.k.).

kiedy mówimy o naruszeniu nietykalności cielesnej

W prawie karnym wskazuje się, że z naruszeniem nietykalności cielesnej mamy do czynienia, gdy następuje  oddziaływanie na ciało pokrzywdzonego w sposób przez niego nieakceptowalny.

Naruszenie nietykalności cielesnej tym różni się np. od przestępstw  spowodowania uszczerbku na zdrowiu (art. 156, art. 157 k.k.) czy pobicia (art. 158 k.k.), że do jego popełnienia dochodzi nawet wtedy, gdy zachowanie sprawcy nie powoduje istotnych zdrowotnych następstw u pokrzywdzonego, a także gdy nie zakłóca to funkcji organizmu pokrzywdzonego.

Przykładowo naruszeniem nietykalności będą poniższe celowe działania agresora:

  • oplucie
  • uderzenie ręką w twarz / uderzenie innym przedmiotem
  • popchnięcie / kopnięcie / szarpanie
  • oblanie płynem
  • pociągnięcie za ucho / ciągnięcie za włosy / podstawienie nogi

Podkreślić trzeba, że ww. naruszenie nietykalności cielesnej z art. 222 k.k. musi mieć związek z pełnieniem czynności czy obowiązków służbowych przez lekarza. 

kiedy szczególna ochrona gdy naruszenie nietykalności cielesnej

Lekarz ma prawo oczekiwać skutecznego ścigania sprawcy ww. przestępstwa przez Policję i prokuratora – bez konieczności osobnego formalnego wniosku o ściganie w następujących sytuacjach:

  1. gdy udziela pomocy medycznej, wtedy gdy zwłoka w udzieleniu tej pomocy mogłaby spowodować niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia pacjenta / gdy lekarz wykonuje czynności w ramach świadczeń pomocy doraźnej (art. 44 pkt 1 ustawy z 05.12.1996r. o zawodach lekarza i lek. dentysty), np.:

–          gdy udziela pomocy na ulicy / w pociągu po pracy i bez związku z pracą np. w pogotowiu;

–          gdy udziela pomocy na miejscu wypadku drogowego;

  1. gdy wykonuje zawód w podmiocie, który zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (NFZ) – w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych w tym podmiocie (art. 44 pkt 2 ww. ustawy o zawodach lekarza i lek. dentysty), np.:

–          podczas pracy w POZ,

–          we własnej praktyce, gdy realizuje kontrakt z NFZ,

–          w każdej innej placówce, która taki kontrakt z NFZ realizuje;

  1. gdy udziela świadczeń zdrowotnych poza zakładem leczniczym (art. 15a ustawy z 15.04.2011 r. o działalności leczniczej), np. podczas wizyty domowej
  1. gdy udziela świadczeń w ramach czynności ratowniczych (art. 5 ust. 1 ustawy z 08.09.2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym), tzn.:
  • gdy udziela pierwszej pomocy / kwalifikowanej pierwszej pomocy
  • gdy wchodzi w skład zespołu ratownictwa medycznego
  • gdy udziela świadczeń zdrowotnych w SOR

co grozi sprawcy naruszenia nietykalności cielesnej

Gdy dochodzi do ww. przestępstwa naruszenia nietykalności funkcjonariusza o którym mowa w ww. art. 222 k.k. (w związku z jednym z powyższych przepisów) grozi za nie:

–          kara grzywny, w wysokości nie niższej niż 1 500 zł, tzn. minimum 150 stawek dziennych (maksymalnie do 540 stawek dziennych) w kwocie nie niższej niż 10 zł każda; przy czym maksymalna wysokość stawki dziennej to aż 2000 zł).

–          kara ograniczenia wolności, np. nieodpłatne prace społeczne na okres nie krótszy niż 1 miesiąc i nie dłużej niż 2 lata;

–          kara pozbawienia wolności do lat 3.

Warto odwołać się do ww. przepisów – podać wezwanemu na miejsce policjantowi konkretny przepis z konkretnej ustawy, który daje lekarzowi ochronę należną funkcjonariuszowi publicznemu. Niestety zazwyczaj okazuje się, że policjant wezwany na miejsce „każe” lekarzowi  składać prywatny akt oskarżenia, czy wniosek o ściganie, nie chce  ustalać danych świadków, itp. Wynika to jednak z braku znajomości przez policjanta ww. przepisów.

adw. Karol Kolankiewicz

artykuł został pierwotnie opublikowany na stronie Okręgowej Izby Lekarskiej w Gdańsku  

 

————————-
Karol Kolankiewicz, adwokat; specjalizuje się w sprawach związanych z prawem medycznym, prawem karnym i ochroną danych osobowych. Od 2009r. prowadzi szkolenia z zakresu prawa medycznego m. in. dla Ośrodka Kształcenia NIL;

Ekspert – autor ponad 20 praktycznych kursów e-learningow’ych dla Receptanaprawo.pl, w tym:

Jakie informacje dla pacjenta ma obowiązek zamieścić placówka medyczna„, „Rejestracja medyczna – jakość usług i bezpieczeństwo pacjenta„, „Lekarz wobec agresji – ochrona w prawie karnym”, „5 najczęstszych błędów personelu w toku realizacji kontraktu z NFZ„, „Teleporada – jak unikać błędów przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych?”,  „Kiedy lekarz może odstąpić od leczenia?”, czy „Rejestracja medyczna – podstawowe obowiązki i zadania

Współautor praktycznych publikacji m.in.:

„Jak bezpiecznie udostępniać dokumentację medyczną” (2024), „Prawo medyczne dla lekarzy. Wybrane zagadnienia” (2021), „Zgoda na leczenie i inne oświadczenia pacjenta. Wzory pism z omówieniem” (2023); Gdy pacjent wzywa do zapłaty – jak się bronić przed roszczeniami? (2024)


pexels-los-muertos-crew-8460089-1200x800.jpg

Placówki medyczne, które korzystają z pomocy asystentów medycznych, mają pewną swobodę organizowania pracy asystenta zgodnie ze swoimi potrzebami. Granica jest w zasadzie jedynie i aż w konieczności posiadania określonych uprawnień, aby udzielać określonych świadczeń, czy w nich uczestniczyć.

Czego nie może wykonywać asystent medyczny

Asystent medyczny z pewnością nie może wykonywać czynności „zastrzeżonych” dla lekarza, pielęgniarki, czy fizjoterapeuty – jeżeli nie wykonuje jednocześnie ww. zawodu.

Przykładowo asystent medyczny, który nie wykonuje zawodu lekarza:

1. co do zasady nie może wydawać orzeczeń o stanie zdrowia (z wyjątkiem upoważnienia asystenta do wystawienia e-ZLA na podstawie upoważnienia lekarza, gdy został ujęty w Rejestrze Asystentów Medycznych).

W świetle przepisów ogólnych dot. wykonywania zawodu lekarza oraz np. z zakresu medycyny pracy, badania wymagające wiedzy i kompetencji lekarza przeprowadzać powinien lekarz i to lekarz powinien także wydać odpowiednie orzeczenie, m.in:

„Lekarz orzeka o stanie zdrowia określonej osoby po uprzednim, osobistym jej zbadaniu lub zbadaniu jej za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności, a także po analizie dostępnej dokumentacji medycznej tej osoby” (art. 42 ust. 1 ustawy z dnia 05 grudnia 1996r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty)
„Lekarz przeprowadza badanie lekarskie na podstawie skierowania wydanego przez placówkę dydaktyczną” (§ 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 sierpnia 2019 r. w sprawie badań lekarskich kandydatów do szkół ponadpodstawowych)
„Lekarz wydaje orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu ….” (art. 229 § 6(3) ustawy – Kodeks pracy)
Asystent może jednak wykonać za lekarza tzw. pomiary antropometryczne (np. temperatura, ciśnienie, wzrost, waga) i podać wyniki lekarzowi – wykonanie ww. pomiarów stanowić wówczas będzie jedynie czynność pomocniczą w czasie „pełnego” badania lekarskiego.

Powyższe nie wyklucza możliwości wsparcia lekarza przy przygotowaniu projektu takiego czy innego orzeczenia, które następnie opatruje swoim podpisem lekarz.

2. nie może np. podpisać karty informacyjnej z leczenia szpitalnego, czy wyników badań w imieniu lekarza – bo jest wyłącznie uprawnienie lekarza;

3. nie jest upoważniony do wystawienia (powtórzenia) recepty, bez uprzedniej decyzji lekarza o dokonaniu takiego powtórzenia

 

Asystent medyczny, który nie wykonuje zawodu pielęgniarki:

1. nie może modyfikować zaleconej dawki leku i innych preparatów – jest to jedno z uprawnień zastrzeżonych dla pielęgniarki

2. nie powinien wykonywać standardowego, spoczynkowego badania elektrokardiograficznego jest to jedno z uprawnień zastrzeżonych dla pielęgniarki;

3. nie powinien wykonywać innych czynności, które mogą być w świetle przepisów udzielane samodzielnie przez pielęgniarkę lub położną bez zlecenia lekarskiego (zawartych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 28 lutego 2017 r. w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego).

 

Asystent medyczny nie może i nie powinien wykonywać badań, które wymagają określonej, wiedzy, umiejętności i przygotowania teoretycznego w danym zawodzie medycznym, przykładowo:

1. nie powinien wykonywać samodzielnie audiometrii – może jednak udzielić lekarzowi wsparcia, np. przeprowadzić z pacjentem rozmowę na temat stanu uszu pacjenta, przebytych chorób i sytuacji, mogących mieć związek ze słuchem i słyszeniem w codziennych sytuacjach – następnie powinien tak zebrane informacje przekazać lekarzowi.

To lekarz samodzielnie powinien sprawdzić możliwość przeprowadzenia badania, np. przy pomocy otoskopu sprawdzić, czy przewód słuchowy jest drożny, czy nie ma fizycznych przeciwwskazań do wykonania ww. badania, m.in. stan błony bębenkowej (czy np. nie wystąpiło jej uszkodzenie).

2. nie powinien wykonywać także spirometrii – to lekarz powinien najpierw wykluczyć przeciwwskazania do wykonania spirometrii, a po badaniu ocenić, czy zostało właściwie przeprowadzone i jest.

To lekarz powinien wykluczyć przeciwwskazania do wykonania spirometrii, zarówno te bezwzględne (np. tętniaki aorty grożące pęknięciem, zwiększone ciśnienie wewnątrzczaszkowe), jak i względne (np. choroby mogące mieć wpływ na wiarygodność uzyskanych wyników, np. zespół otępienny, zaburzenia funkcji poznawczych, ból w klatce piersiowej lub jamie brzusznej, zawroty głowy, nudności i wymioty). Wskazuje się, że poprawne wykonanie spirometrii wcale nie jest takie proste – to lekarz powinien później dokonać oceny, czy badanie było prawidłowo przeprowadzone i czy badany włożył w nie dostatecznie dużo wysiłku.

 

adw. Karol Kolankiewicz

artykuł został pierwotnie opublikowany na Receptanaprawo.pl  

 

————————-
Karol Kolankiewicz, adwokat; specjalizuje się w sprawach związanych z prawem medycznym, prawem karnym i ochroną danych osobowych. Od 2009r. prowadzi szkolenia z zakresu prawa medycznego m. in. dla Ośrodka Kształcenia NIL;

Ekspert – autor ponad 20 praktycznych kursów e-learningow’ych dla Receptanaprawo.pl, w tym:

Jakie informacje dla pacjenta ma obowiązek zamieścić placówka medyczna„, „Rejestracja medyczna – jakość usług i bezpieczeństwo pacjenta„, „Lekarz wobec agresji – ochrona w prawie karnym”, „5 najczęstszych błędów personelu w toku realizacji kontraktu z NFZ„, „Teleporada – jak unikać błędów przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych?”,  „Kiedy lekarz może odstąpić od leczenia?”, czy „Rejestracja medyczna – podstawowe obowiązki i zadania

Współautor praktycznych publikacji m.in.:

„Jak bezpiecznie udostępniać dokumentację medyczną” (2024), „Prawo medyczne dla lekarzy. Wybrane zagadnienia” (2021), „Zgoda na leczenie i inne oświadczenia pacjenta. Wzory pism z omówieniem” (2023); Gdy pacjent wzywa do zapłaty – jak się bronić przed roszczeniami? (2024)


szkolenie-grafika-e1746624646764.jpg

W dniu 14 maja 20225. adw. Karol Kolankiewicz i Anna Karkut poprowadzą wspólnie kolejne szkolenie online w ramach współpracy z NIL.

Zapisy -> na stronie COBIK NIL 

Celem szkolenia jest omówienie problematyki dot. dokumentowania świadczeń zdrowotnych, w tym ze wskazaniem czego bezwzględnie unikać w kontekście kontroli NFZ, Rzecznika Praw Pacjenta i ZUS – z praktycznymi wskazówkami i orzecznictwem.

Program szkolenia:

1.Warunki prawne i organizacyjne dokumentowania świadczeń medycznych (obowiązki prawne, metody prowadzenia)

2. Praktyczne wskazówki co, jak i kiedy wpisywać do dokumentacji medycznej (potwierdzenie realizacji świadczeń i wypełnienia obowiązków prawnych)

3. Niedopuszczalne wpisy uznawane za naruszające prawa pacjenta

4. Najczęściej kwestionowane wpisy przez NFZ, Rzecznika Praw Pacjenta i ZUS

 


Kolankiewicz-K.-_7545-1200x800-1.jpg

Coraz częściej w placówkach medycznych można zaobserwować asystentów medycznych. Pojawiają się w związku z tym pytania o uprawnienia takiego asystenta.

W świetle przepisów asystent medyczny nie jest odrębnym zawodem – on jedynie wykonuje pewną rolę w placówce. Placówki medyczne, które korzystają z pomocy asystentów medycznych, mają pewną swobodę organizowania pracy asystenta zgodnie ze swoimi potrzebami – granicą jest w zasadzie jedynie i aż konieczność posiadania określonych uprawnień, aby udzielać określonych świadczeń czy w nich uczestniczyć.

kto może być asystentem medycznym

Asystentem medycznym może być:
1. osoba wykonująca zawód medyczny, np. pielęgniarka, położna, ratownik medyczny, czy fizjoterapeuta – wtedy taki asystent może wykonywać czynności do których ma uprawnienie w ramach danego zawodu np. może wykonywać czynności „przypisane” pielęgniarce, gdy wykonuje zawód pielęgniarki (gdy ma prawo wykonywania zawodu pielęgniarki )
2. inna osoba – która nie wykonuje żadnego z zawodów medycznych – taki asystent może wykonywać jedynie czynności pomocnicze przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych.

w czym pomoże asystent medyczny

Nieliczne przepisy wskazują i opisują uprawnienia asystenta do dokonywania czynności pomocniczych przy udzielaniu i dokumentowaniu świadczeń,.
Wyłącznie osoba wpisana do Rejestru Asystentów Medycznych w imieniu lekarza, który go do tego upoważnił, ma uprawnienia do:

  1. wystawiania recept (e-recepta)
  2. wystawiania zleceń na zaopatrzenie i zleceń naprawy wyrobów medycznych (e-zlecenie),
  3. wystawiania skierowań określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 59aa ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (e-skierowanie),
  4. dokonywania wpisów w Karcie Szczepień, o której mowa w art. 21a ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi,
  5. wystawiania zaświadczeń lekarskich, w imieniu lekarza i na podstawie danych dotyczących orzeczonej czasowej niezdolności do pracy zawartych w sporządzonej przez niego dokumentacji medycznej (e-ZLA)

Powyższe upoważnienie może być udzielone przez lekarza na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy. Możliwe jest udzielenie kolejnych upoważnień na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy wobec tej samej osoby. Możliwe jest także cofnięcie upoważnienia przez lekarza w każdym czasie.

inne czynności pomocnicze

Asystent medyczny może uczestniczyć przy udzielaniu świadczeń wtedy, gdy jest to niezbędne ze względu na rodzaj świadczenia, np. gdy pomaga przytrzymać pacjenta podczas badania czy obsługuje aparaturę.
Pośród innych czynności pomocniczych wymienia się:

  • pomoc w kontakcie z pacjentem – przypomnienie o wizycie, zawiadomienie o odwołaniu lub zmianie terminu wizyty, czy może przekazywać informacje przypominające o konieczności zabrania wyników badań na wizytę, czy o konieczności pozostawania na czczo w dniu badania, itp.
  • weryfikację tożsamości i uprawnień pacjenta – prośba o okazanie dowodu osobistego + legitymacji inwalidy wojennego i przekazuje lekarzowi potwierdzenie;
  • sporządzanie sprawozdań wynikających ze statystyki publicznej, przekazywanych do NFZ
  • obsługa i rejestracja pacjentów
  • faktyczne wydawanie dokumentacji medycznej na żądanie pacjenta, archiwizacja dokumentacji medycznej, włączanie i wprowadzanie wyników badań diagnostycznych udostępnionych przez pacjentów do indywidualnej dokumentacji medycznej
  • przyjmowanie i weryfikacja deklaracji wyboru lekarza, pielęgniarki i położnej POZ;
  • przyjmowanie innych oświadczeń od pacjentów.
  • dokonywanie technicznych zapisów w dokumentacji podczas badania lekarskiego w gabinecie – na wyraźne polecenie lekarza – to co lekarz mówi i to co opowiada pacjent.

 

adw. Karol Kolankiewicz

artykuł został pierwotnie opublikowany na Receptanaprawo.pl  

 

————————-
Karol Kolankiewicz, adwokat; specjalizuje się w sprawach związanych z prawem medycznym, prawem karnym i ochroną danych osobowych. Od 2009r. prowadzi szkolenia z zakresu prawa medycznego m. in. dla Ośrodka Kształcenia NIL;

Ekspert – autor ponad 20 praktycznych kursów e-learningow’ych dla Receptanaprawo.pl, w tym:

Jakie informacje dla pacjenta ma obowiązek zamieścić placówka medyczna„, „Rejestracja medyczna – jakość usług i bezpieczeństwo pacjenta„, „Lekarz wobec agresji – ochrona w prawie karnym”, „5 najczęstszych błędów personelu w toku realizacji kontraktu z NFZ„, „Teleporada – jak unikać błędów przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych?”,  „Kiedy lekarz może odstąpić od leczenia?”, czy „Rejestracja medyczna – podstawowe obowiązki i zadania

Współautor praktycznych publikacji m.in.:

„Jak bezpiecznie udostępniać dokumentację medyczną” (2024), „Prawo medyczne dla lekarzy. Wybrane zagadnienia” (2021), „Zgoda na leczenie i inne oświadczenia pacjenta. Wzory pism z omówieniem” (2023); Gdy pacjent wzywa do zapłaty – jak się bronić przed roszczeniami? (2024)


stop-2717058_640.png

Wniosek rodzica domagającego się wydania mu oryginalnej Karty Szczepień dziecka jest pozbawiony podstaw prawnych.

Trzeba zauważyć, że oryginał Karty Szczepień / karty uodpornienia muszą być szczególnie chronione przez placówkę z uwagi na obowiązki placówki w zakresie zapobiegania oraz zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi zamieszczone w ustawie z 05.12.2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, w szczególności wskazać trzeba na to, że:
1. ww. dokumenty stanowią element dokumentacji medycznej i stanowią własność placówki medycznej, która ma obowiązek jej przechowywania;
2. osoby przeprowadzające szczepienia ochronne m.in. przechowują karty uodpornienia w kartotece w placówce wykonującej szczepienia (art. 17 ust. 8 pkt. 1 ustawy z 05.12.2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi)
3. przechowywane karty uodpornienia muszą umożliwiać wyszukiwanie osób podlegających obowiązkowym szczepieniom ochronnym;
4. w przypadku konieczności przekazania karty uodpornienia przekazuje się ją za pokwitowaniem osobie przeprowadzającej obowiązkowe szczepienie ochronne (§ 14 rozporządzenia Min. Zdrowia z 27.09.2023 r. w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych)

Karta Szczepień czy karta uodpornienia może być udostępniona:
1. w oryginale – innej placówce POZ, którą wybierze rodzic – za pokwitowaniem + po potwierdzeniu, że dana osoba złożyła w tej innej placówce deklarację wyboru lekarza POZ;
2. do wglądu / w formie wyciągu, odpisu, czy kopii – pacjentowi, czy przedst. ustawowemu.

 

adw. Karol Kolankiewicz

artykuł został pierwotnie opublikowany na Receptanaprawo.pl  

 

————————-
Karol Kolankiewicz, adwokat; specjalizuje się w sprawach związanych z prawem medycznym, prawem karnym i ochroną danych osobowych. Od 2009r. prowadzi szkolenia z zakresu prawa medycznego m. in. dla Ośrodka Kształcenia NIL;

Ekspert – autor ponad 20 praktycznych kursów e-learningow’ych dla Receptanaprawo.pl, w tym:

Lekarz wobec agresji – ochrona w prawie karnym”, „5 najczęstszych błędów personelu w toku realizacji kontraktu z NFZ„, „Teleporada – jak unikać błędów przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych?”,  „Kiedy lekarz może odstąpić od leczenia?”, czy „Rejestracja medyczna – podstawowe obowiązki i zadania

Współautor publikacji m.in.:

„Jak bezpiecznie udostępniać dokumentację medyczną” (2024), „Prawo medyczne dla lekarzy. Wybrane zagadnienia” (2021), „Zgoda na leczenie i inne oświadczenia pacjenta. Wzory pism z omówieniem” (2023); Gdy pacjent wzywa do zapłaty – jak się bronić przed roszczeniami? (2024)


pexels-nicosiegl01-15686925-1200x1600.jpg

Każdy lekarz musi się liczyć z ponoszeniem odpowiedzialności zawodowej w izbie lekarskiej.

Lekarz popełnia przewinienie zawodowe, gdy narusza zasady etyki zawodowej, także gdy narusza przepisy prawa związanych z wykonywaniem zawodu lekarza, np. w zakresie poszanowania praw pacjenta, zasad prowadzenia dokumentacji medycznej, czy wystawiania recept refundowanych.

Przysługują mu określone uprawnienia w toku postępowania przed Sądem Lekarskim, w tym możliwość złożenia wniosku o wyznaczenie mu obrońcy z urzędu.

Sąd lekarski może wyznaczyć adwokata, radcę prawnego lub innego lekarza jako obrońcę z urzędu w 3 sytuacjach:

1. na uzasadniony wniosek obwinionego lekarza;
2. gdy zachodzi uzasadniona wątpliwość co do poczytalności obwinionego;
3. ze względu na okoliczności utrudniające obronę.

Ocena zasadności wniosku i decyzja o przyznaniu (lub nie) obrońcy z urzędu pozostaje w wyłącznej gestii sądu lekarskiego. Podkreślić trzeba, że ustanowienie obrońcy w takim postępowaniu (podobnie jak w postępowaniu karnym) jest instytucją wyjątkową.

Przepis nie podpowiada jakie to okoliczności powinny skłonić sąd lekarski do uwzględnienia wniosku obwinionego (ww. pkt. 1). Obwiniony powinien wskazać jakie to szczególne okoliczności nastąpiły, że z jednej strony nie może ustanowić sobie obrońcy, a z drugiej strony ważne jest aby posiadał takiego obrońcę.

Uzasadniona wątpliwość co do poczytalności obwinionego (ww. pkt. 2) zwykle wynika z materiałów, które sąd lekarski uzyskał ze sprawy karnej, toczącej się równolegle do sprawy z zakresu odpowiedzialności zawodowej. Jest to zwykle opinia sądowo-psychiatryczna, gdzie na takie wątpliwości wskazano. Takie wątpliwości daje też informacja o leczeniu uzależnienia od alkoholu, leków, czy narkotyków, a także pozostawanie Obwinionego lekarza pod stałą opieką poradni zdrowia psychicznego.

Za okoliczności utrudniające obronę w rozumieniu ww. przepisu (ww. pkt. 3) sądy lekarskie uznawały nieporadność życiową Obwinionego, podeszły wiek utrudniające poruszanie się i zapoznanie się z aktami sprawy, czy aktywny udział w rozprawie. Za taką przyczynę uznaje się demencję starczą czy inne upośledzenie umysłowe, które faktycznie powoduje trudność w porozumieniu się z Obwinionym lekarzem. Może to być także okoliczność polegająca na tym, że dana sprawa jest wyjątkowo skomplikowana pod względem faktycznym czy prawnym i wymaga skomplikowanej analizy prawnej zarzutu, a dotychczasowe zachowanie Obwinionego wskazuje na to, nie potrafi podjąć realnej obrony osobistej, np. pisma są wyjątkowo chaotyczne.

 

adw. Karol Kolankiewicz

artykuł został pierwotnie opublikowany na Receptanaprawo.pl  

 

————————-
Karol Kolankiewicz, adwokat; specjalizuje się w sprawach związanych z prawem medycznym, prawem karnym i ochroną danych osobowych. Od 2009r. prowadzi szkolenia z zakresu prawa medycznego m. in. dla Ośrodka Kształcenia NIL;

Ekspert – autor ponad 20 praktycznych kursów e-learningow’ych dla Receptanaprawo.pl, w tym:

Lekarz wobec agresji – ochrona w prawie karnym”, „5 najczęstszych błędów personelu w toku realizacji kontraktu z NFZ„, „Teleporada – jak unikać błędów przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych?”,  „Kiedy lekarz może odstąpić od leczenia?”, czy „Rejestracja medyczna – podstawowe obowiązki i zadania

Współautor publikacji m.in.:

„Jak bezpiecznie udostępniać dokumentację medyczną” (2024), „Prawo medyczne dla lekarzy. Wybrane zagadnienia” (2021), „Zgoda na leczenie i inne oświadczenia pacjenta. Wzory pism z omówieniem” (2023); Gdy pacjent wzywa do zapłaty – jak się bronić przed roszczeniami? (2024)


ISPOZ 2017. Wszystkie prawa zastrzeżone.