Każdy lekarz musi się liczyć z ponoszeniem odpowiedzialności zawodowej w izbie lekarskiej.

Lekarz popełnia przewinienie zawodowe, gdy narusza zasady etyki zawodowej, także gdy narusza przepisy prawa związanych z wykonywaniem zawodu lekarza, np. w zakresie poszanowania praw pacjenta, zasad prowadzenia dokumentacji medycznej, czy wystawiania recept refundowanych.

Przysługują mu określone uprawnienia w toku postępowania przed Sądem Lekarskim, w tym możliwość złożenia wniosku o wyznaczenie mu obrońcy z urzędu.

Sąd lekarski może wyznaczyć adwokata, radcę prawnego lub innego lekarza jako obrońcę z urzędu w 3 sytuacjach:

1. na uzasadniony wniosek obwinionego lekarza;
2. gdy zachodzi uzasadniona wątpliwość co do poczytalności obwinionego;
3. ze względu na okoliczności utrudniające obronę.

Ocena zasadności wniosku i decyzja o przyznaniu (lub nie) obrońcy z urzędu pozostaje w wyłącznej gestii sądu lekarskiego. Podkreślić trzeba, że ustanowienie obrońcy w takim postępowaniu (podobnie jak w postępowaniu karnym) jest instytucją wyjątkową.

Przepis nie podpowiada jakie to okoliczności powinny skłonić sąd lekarski do uwzględnienia wniosku obwinionego (ww. pkt. 1). Obwiniony powinien wskazać jakie to szczególne okoliczności nastąpiły, że z jednej strony nie może ustanowić sobie obrońcy, a z drugiej strony ważne jest aby posiadał takiego obrońcę.

Uzasadniona wątpliwość co do poczytalności obwinionego (ww. pkt. 2) zwykle wynika z materiałów, które sąd lekarski uzyskał ze sprawy karnej, toczącej się równolegle do sprawy z zakresu odpowiedzialności zawodowej. Jest to zwykle opinia sądowo-psychiatryczna, gdzie na takie wątpliwości wskazano. Takie wątpliwości daje też informacja o leczeniu uzależnienia od alkoholu, leków, czy narkotyków, a także pozostawanie Obwinionego lekarza pod stałą opieką poradni zdrowia psychicznego.

Za okoliczności utrudniające obronę w rozumieniu ww. przepisu (ww. pkt. 3) sądy lekarskie uznawały nieporadność życiową Obwinionego, podeszły wiek utrudniające poruszanie się i zapoznanie się z aktami sprawy, czy aktywny udział w rozprawie. Za taką przyczynę uznaje się demencję starczą czy inne upośledzenie umysłowe, które faktycznie powoduje trudność w porozumieniu się z Obwinionym lekarzem. Może to być także okoliczność polegająca na tym, że dana sprawa jest wyjątkowo skomplikowana pod względem faktycznym czy prawnym i wymaga skomplikowanej analizy prawnej zarzutu, a dotychczasowe zachowanie Obwinionego wskazuje na to, nie potrafi podjąć realnej obrony osobistej, np. pisma są wyjątkowo chaotyczne.

adw. Karol Kolankiewicz

artykuł został pierwotnie opublikowany na Receptanaprawo.pl  

————————-
Karol Kolankiewicz, adwokat; specjalizuje się w sprawach związanych z prawem medycznym, prawem karnym i ochroną danych osobowych. Od 2009r. prowadzi szkolenia z zakresu prawa medycznego m. in. dla Ośrodka Kształcenia NIL;

Ekspert – autor ponad 20 praktycznych kursów e-learningow’ych dla Receptanaprawo.pl, w tym:

„Lekarz wobec agresji – ochrona w prawie karnym”, „5 najczęstszych błędów personelu w toku realizacji kontraktu z NFZ„, „Teleporada – jak unikać błędów przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych?”,  „Kiedy lekarz może odstąpić od leczenia?”, czy „Rejestracja medyczna – podstawowe obowiązki i zadania”

Współautor publikacji m.in.:

„Jak bezpiecznie udostępniać dokumentację medyczną” (2024), „Prawo medyczne dla lekarzy. Wybrane zagadnienia” (2021), „Zgoda na leczenie i inne oświadczenia pacjenta. Wzory pism z omówieniem” (2023); Gdy pacjent wzywa do zapłaty – jak się bronić przed roszczeniami? (2024)