Newsy

IMG_20191017_083355.jpg

Lekarz posiada uprawnienia do wystawienia rozlicznych dokumentów, które mają znaczenie prawne, np. wystawiając zwolnienie lekarskie potwierdza, że pracownik nie może się stawić w pracy i jego nieobecność jest usprawiedliwiona, a dalszym skutkiem tego stanu rzeczy jest wypłata świadczenia z tytułu choroby.

Poświadczając nieprawdę np. „na życzenie” pacjenta może narazić się na zarzut popełnienia przestępstwa z art. 271 k.k. Zgodnie z treścią tego przepisu osoba uprawniona do wystawienia dokumentu, która poświadcza w nim nieprawdę co do okoliczności mającej znaczenie prawne, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Samo poświadczenie nieprawdy może polegać na potwierdzeniu okoliczności, które nie miały miejsca, na ich przeinaczeniu lub na ukryciu zaistniałych okoliczności.

Poświadczenie nieprawdy może dotyczyć m.in. dokonywanych przez lekarza wpisów w dokumentacji medycznej, np. gdy lekarz dokonuje wpisu, że kaszel ustał (chociaż pacjent nadal kaszle), jak również, gdy lekarz odnotowuje przeprowadzenie badania fizykalnego, (chociaż go wcale nie przeprowadził).

Przypomnieć w tym miejscu, należy, że wpis w dokumentacji w postaci papierowej nie może być z niej usunięty, a jeżeli został dokonany błędnie, skreśla się go i zamieszcza adnotację o przyczynie błędu oraz datę i oznaczenie osoby dokonującej adnotacji (§ 4 ust. 6 rozp. Ministra Zdrowia z dnia 6 kwietnia 2020 r. w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania). W przypadku dokumentacji w postaci elektronicznej należy nanieść prawidłową treść – system do prowadzenie dokumentacji medycznej powinien umożliwiać odnotowanie kto, kiedy i w jakim zakresie dokonał zmiany. Wysoce ryzykowane jest zatem zamazywanie omyłkowych treści już zamieszczonych na kartach dokumentacji, wyrwanie kartki z błędnym wpisem, czy dokonanie nowego wpisu w dokumentacji prowadzonej w postaci elektronicznej bez możliwości ustalenia kto, kiedy i w jakim zakresie dokonał zmiany w kontekście omawianego przestępstwa.

Na zarzut poświadczenia nieprawdy lekarz może narazić się w szczeólności podczas wystawienia:

  • różnego rodzaju zaświadczeń o stanie zdrowia -> dla potrzeb uprawiania sportu, prowadzenia pojazdów, czy posiadania broni;
  • zwolnienia lekarskiego -> poświadczając chorobę – niemożność wykonywania pracy, podczas gdy w rzeczywistości pacjent jest zdrowy;
  • zaświadczenia o urodzeniu dziecka -> poświadczając urodzenie się dziecka żywego podczas gdy urodziło się martwe;
  • poświadczając wykonanie szczepienia przeciwko COVID-19
  • recepty na lek refundowany -> na prośbę pacjenta na inną osobę – uprawnioną do zniżki / do bezpłatnych leków;
  • karty zgonu -> poświadczając śmierć bez oględzin zwłok, czy wskazując inną datę zgonu niż w rzeczywistości;

Warto w tym miejscu dla lepszego zobrazowania przytoczyć kilka przykładów z orzecznictwa sądowego:

  • Poświadczenie przez lekarza w wystawionej recepcie nieprawdy co do osoby mającej korzystać z leku, który podlega refundacji z Narodowego Funduszu Zdrowia dotyczy okoliczności prawnej mającej znaczenie prawne (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 maja 2013 r., IV KK 60/2013)
  • W sytuacji gdy ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty w art. 42 obligowała lekarza (oskarżonego o przyjmowanie korzyści majątkowych) do osobistego przebadania pacjenta przed wystawieniem zaświadczenia o jego stanie zdrowia (a nie zachodziły unormowane innymi przepisami wyjątki od tej regulacji), to wystawienie zaświadczenia lekarskiego, w treści którego poświadczono osobiste stawiennictwo pacjenta u lekarza, jest również poświadczeniem nieprawdy co do okoliczności mającej znaczenie prawne (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 07 października 2011r., III KK 29/11)

Dokument, którym można poświadczyć nieprawdę w rozumieniu art. 271 § 1 k.k., musi stwierdzać (potwierdzać) stan istniejący, zaświadczać coś co już wystąpiło, istnieje itp. Nie będzie takim dokumentem „opinia lekarska”, która podejrzewa istnienie u innej osoby określonej choroby (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2009 r. II KK 164/2008);

Warto wiedzieć, że poświadczenie nieprawdy w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, skutkuje surowszą odpowiedzialnością – w takiej sytuacji sprawca podlega bowiem karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Trzeba dodać, że lekarz zatrudniony w publicznej lub niepublicznej placówce służby zdrowia, który w zamian za otrzymanie korzyści majątkowej poświadcza nieprawdę co do okoliczności dotyczących stanu zdrowia osoby w zaświadczeniu N-9, stanowiącym załącznik do wniosku o wszczęcie postępowania administracyjnego przed Zakładem Ubezpieczeń Społecznych o wydanie orzeczenia o niezdolności do pracy, jest osobą pełniącą funkcję publiczną, która może odpowiadać nie tylko za poświadczenie nieprawdy, ale także za przestępstwo łapownictwa z art. 228 § 3 k.k. (wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 16 grudnia 2009r., II AKa 373/2009).

 

Na koniec wskazać trzeba, że poświadczenie nieprawdy w zaświadczeniach lekarskich lub w innych dokumentach medycznych, nawet pod presją pacjenta, stanowi naruszenie art. 41 Kodeksu Etyki Lekarskiej. Wskazany norma wprost nakazuje, aby treść każdego dokumentu była formułowana zgodnie z wiedzą i sumieniem lekarza. Skutkiem takie czynu może być ponoszenie odpowiedzialności zawodowej za przewinienie zawodowe przed Okręgowym Sądem Lekarskim.

 

adwokat Karol Kolankiewicz

–——————————————————————–
Karol Kolankiewicz jest adwokatem – członkiem Pomorskiej Izby Adwokackiej w Gdańsku (od 2008r.); specjalizuje się w sprawach związanych z prawem medycznym; autor licznych publikacji z zakresu prawa medycznego.
Współautor publikacji „Komentarz do Kodeksu Etyki Lekarskiej” (2021), podręcznika „Prawo medyczne dla lekarzy. Wybrane zagadnienia prawne” (2021) i poradnika „Wykonywanie zawodów lekarza i pielęgniarki w Polsce przez medyków z Ukrainy. Poradnik dwujęzyczny” (2022).


zespol-compressor-1200x800.jpg

W ostatnich dwóch latach przeprowadziliśmy ponad 30 różnorodnych szkoleń, w tym:

dotyczące uprawnień lekarza:

  • Uprawnienia lekarza – wybrane zagadnienia prawne
  • Lekarz w internecie – wybrane zagadnienia prawne
  •  Jak się bronić w sprawie cywilnej przed roszczeniami pacjenta?
  • Jakie lekarz ma prawa w wybranych sytuacjach?
  • Kiedy lekarz może odmówić lub przerwać leczenie?
  • Obrona dobrego imienia i czci lekarza – praktyczne wskazówki postępowania
  • Wzajemne relacje między lekarzami w świetle zapisów KEL

 

dotyczące praw pacjenta

  •  Jak chronić intymność i godność pacjenta w szpitalu, przychodni i gabinecie?
  • Zgoda na leczenie – prawo i praktyka
  • Jak bezpiecznie udzielać informacji pacjentowi?
  • Kiedy ujawnienie informacji o stanie zdrowia nie stanowi naruszenia tajemnicy lekarskiej?
  • Oświadczenia składane przez pacjenta w toku leczenia – omówienie wybranych przykładów
  • Zgoda na leczenie – prawo i praktyka
  • Co grozi za naruszenie wybranych praw pacjenta – praktyczne aspekty
  • Prawa pacjenta w aspekcie wykonywania zawodu lekarza

 

dotyczące odpowiedzialności prawnej związanej z wykonywaniem zawodu

  •  Wykonywanie zawodu lekarza może powodować różnoraką odpowiedzialność prawną
  • Jak wykorzystać dokumentację medyczną w obronie lekarza?
  • Odpowiedzialność cywilnoprawna lekarza za błędy medyczne
  • Wybrane przypadki odpowiedzialności cywilnej lekarza
  • Lekarz przed prokuratorem i sądem jako świadek, pokrzywdzony i podejrzany / oskarżony
  • Lekarz w postępowaniu karnym
  • Odpowiedzialność karna lekarza związana z jego czynnościami zawodowymi

 

związane z prowadzeniem własnej działalności

  • Lepsza umowa o pracę czy kontrakt?
  • Współpraca lekarza z mediami
  • Kontrakty w ochronie zdrowia
  • Ograniczenia w udzielaniu świadczeń zdrowotnych – uwarunkowania prawne
  • RODO i jego konsekwencje dla lekarzy wykonujących działalność leczniczą
  • Elektroniczna Dokumentacja Medyczna

 

Szkolenia prowadzimy na terenie całego kraju:

  • stacjonarne szkolenia prowadziliśmy m.in. w Gdańsku, Szczecinie, Krakowie, Lublinie, Rzeszowie, czy w Tarnowie;
  • także w trybie online;
  • na życzenie Klienta -> w uzgodnionym zakresie / terminie / miejscu.

 

 W przypadku zainteresowania skontaktuj się z nami!

biuro@ispoz.pl -> https://www.ispoz.pl/o-nas/

 


Wykonywania-zawodu-przez-lekarza-z-Ukrainy.jpg

Wychodząc naprzeciw potrzebom coraz liczniejszej grupy cudzoziemców, w szczególności obywateli Ukrainy, którzy chcą wykonywać zawód lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki czy położnej w Polsce, przygotowaliśmy poradnik przybliżający podstawowe zagadnienia prawne regulujące wykonywanie tych zawodów.

W założeniu poradnik ma stanowić podstawową pomoc dla osób mających wykształcenie medyczne zdobyte w innym kraju niż Polska, chcących wykonywać zawód lekarza lub pielęgniarki w ramach naszego systemu ochrony zdrowia. Znajomość przepisów i zasad udzielania świadczeń zdrowotnych jest niezbędna dla prawidłowego sprawowania opieki nad pacjentami, w czym, mamy nadzieję, pomocny okaże się poradnik

Opracowanie zawiera omówienie:

  • aspektów formalnych poprzedzających uzyskanie prawa wykonywania tych zawodów;
  • zasadnicze akty prawne;
  • kluczowe instytucje kształtujące system opieki zdrowotnej w naszym kraju;
  • najistotniejsze kwestie odnoszące się do udzielania świadczeń zdrowotnych ww. grupy personelu medycznego.
  • podstawowe zasady wykonywania zawodów lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki i położnej;
  • wzajemne korelacje wynikające z konieczności współpracy przedstawicieli tych zawodów w procesie udzielania świadczeń opieki zdrowotnej.

Poradnik został napisany prostym językiem – w dwóch wersjach językowych (także w języku ukraińskim) –  dotychczas brak na rynku podobnej publikacji, ujmującę powyższe zagadnienia w tak usystematyzowany sposób.

 

Więcej informacji https://www.profinfo.pl/sklep/wykonywanie-zawodow-lekarza-i-pielegniarki-w-polsce-przez-medykow-z-ukrainy-poradnik-dwujezyczny,193122.html

 

 

 


zespol-compressor-1200x800.jpg

Eksperci ISPOZ w ramach współpracy z Naczelną Izbą Lekarską – wychodząc naprzeciw oczekiwaniom środowiska medycznego – są gotowi do przeprowadzenia szkoleń na żądanie dla konkretnych grup lekarzy w dogodnym dla Państwa czasie i miejscu. Mogą to być warsztaty online lub szkolenia stacjonarne. Przykładowe tematy:

  • Jak wykorzystać dokumentację medyczną w obronie lekarza?
  • Jak lekarz ma chronić intymność i godność pacjenta w szpitalu, przychodni i w gabinecie lekarskim?
  • Jak się bronić w sprawie cywilnej przed roszczeniami pacjenta ?
  • Jak bezpiecznie udzielać informacji pacjentowi i jego bliskim?
  • Kiedy ujawnienie informacji o stanie zdrowia nie stanowi naruszenia tajemnicy lekarskiej?
  • Lepsza umowa o pracę czy kontrakt?
  • Zgoda na leczenie – prawo i praktyka
  • Lekarz w postępowaniu karnym w związku z czynnościami zawodowymi
  • Odpowiedzialność cywilnoprawna lekarza za błędy medyczne
  • Uprawnienia lekarza – wybrane zagadnienia prawne.
  • Trudne sytuacje w relacjach z pacjentami – wybrane zagadnienia prawne
  • Ochrona dobrego imienia i czci lekarza

 

Osoby zainteresowane ww. szkoleniami z zakresu prawa medycznego powinny  zgłosić grupę lekarzy, którzy chcą się szkolić do Ośrodka Doskonalenia Zawodowego NIL (odz@hipokrates.org), a następnie wspólnie z ekspertami ISPOZ jest ustalany termin i miejsce.

Dodatkowe informacje na stronie NIL pod adresem https://nil.org.pl/dzialalnosc/osrodki/osrodek-doskonalenia-zawodowego/szkolenia-na-zadanie).

W zakresie szkoleń możliwy jest także kontakt bezpośredni z ISPOZ (biuro@ispoz.pl).

adwokat Karol Kolankiewicz

 

——————————————————————–
Karol Kolankiewicz jest adwokatem – członkiem Pomorskiej Izby Adwokackiej w Gdańsku (od 2008r.); specjalizuje się w sprawach związanych z prawem medycznym; autor licznych publikacji z zakresu prawa medycznego, współautor „Komentarza do Kodeksu Etyki Lekarskiej” (2021) oraz podręcznika „Prawo medyczne dla lekarzy. Wybrane zagadnienia prawne” (2021)

 


shutterstock_82676311-1200x800.jpg

Lekarz przy podejmowaniu decyzji o wydaniu orzeczenia o stanie zdrowia (w tym zwolnienia lekarskiego) powinien być wolny od nacisków przełożonych, pacjentów, ich opiekunów i osób trzecich. Konieczne jest zachowanie autonomii lekarza w tych działaniach.

Przypomnieć trzeba, że wydawanie orzeczeń i opinii o stanie zdrowia jest jednym z przejawów wykonywania zawodu lekarza. Orzekanie o czasowej niezdolności do pracy powinno być realizowane z należytą starannością, zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej oraz w zgodzie z zasadami etyki zawodowej.

Zgodnie z treścią art. 41 KEL każde zaświadczenie lekarskie lub inny dokument medyczny być zgodna z wiedzą i sumieniem lekarza, nadto nie może być on formułowana przez lekarza pod presją lub w oczekiwaniu osobistych korzyści.

Sposób i tryb orzekania w powyższej kwestii reguluje rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 listopada 2015 r. w sprawie trybu i sposobu orzekania o czasowej niezdolności do pracy, wystawiania zaświadczenia lekarskiego oraz trybu i sposobu sprostowania błędu w zaświadczeniu lekarskim, zgodnie z którym:

  • wydanie orzeczenia następuje po przeprowadzeniu postępowania diagnostyczno-leczniczego;
  • przy orzekaniu należy brać pod uwagę wszystkie okoliczności istotne dla oceny stanu zdrowia i upośledzenia funkcji organizmu powodujące czasową niezdolność do pracy;
  • należy uwzględnić rodzaj i warunki wykonywanej pracy;
  • wydanie orzeczenia jest odnotowywane w indywidualnej dokumentacji medycznej.

Dokumentem zawierającym treść orzeczenia o czasowej niezdolności do pracy jest zaświadczenie lekarskie o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby, pobytu w szpitalu albo innym przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne albo konieczności osobistego sprawowania przez ubezpieczonego opieki nad chorym członkiem rodziny. Jest to dokument elektroniczny przekazywany za pomocą platformy PUE bezpośrednio do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, który przesyła odpowiednią informację do pracodawcy.

Zaświadczenie o czasowej niezdolności do pracy wystawia się:

  • wyłącznie po przeprowadzeniu bezpośredniego badania stanu zdrowia ubezpieczonego lub chorego członka rodziny, co nie wyklucza możliwości jego wystawienia w drodze teleporady;
  • na okres obejmujący wskazaną liczbę dni – co do zasady – rozpoczynający się po dniu badania;
  • na czas, w którym ubezpieczony ze względu na jego stan zdrowia lub stan zdrowia członka rodziny powinien powstrzymać się od pracy, jednak nie dłuższy niż do dnia, w którym jest niezbędne przeprowadzenie ponownego badania stanu zdrowia ubezpieczonego lub członka rodziny.

Znajomość podstawowych zasad orzekania i opiniowania o stanie zdrowia jest szczególnie istotna z uwagi na to, że skutkuje nabyciem uprawnień do świadczeń określonych m.in. w przepisach ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Lekarz jest zatem wystawcą swego rodzaju czeku lub weksla, na podstawie którego ubezpieczony ma dostęp np. do świadczeń pieniężnych, odszkodowań itp.

Dlatego tak bardzo istotne jest aby lekarz przy podejmowaniu decyzji w przedmiotowym zakresie był swobodny w swoich decyzjach, nie poddawał się presji i sugestiom pacjentów ani ich opiekunów, którzy nierzadko próbują wpływać na decyzję lekarza nie tylko w kwestii wydania takiego orzeczenia ale również w zakresie jego treści.

Należy podkreślić, że lekarz jest autonomiczny w tych decyzjach i przy ich podejmowaniu powinien kierować się jedynie przesłankami wyżej wskazanymi, nie uwzględniając próśb, nalegań ani żądań pacjentów bądź ich opiekunów, którzy niejednokrotnie próbują wymusić wydanie takiego orzeczenia w sytuacjach nieuzasadnionych bądź przedłużenie okresu objętego orzeczeniem albo też wydanie go „na zapas”.

Reasumując trzeba przypomnieć, że ZUS może przeprowadzać kontrolę zwolnienia lekarskiego w dwóch zakresach:

  • prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy;
  • prawidłowości wykorzystania zwolnień lekarskich.

Stwierdzenie nieprawidłowości przy orzekaniu o czasowej niezdolności do pracy może skutkować dla lekarza odpowiedzialnością karną za poświadczenie nieprawdy (art. 271 k.k.) – w przypadku, gdy działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, grozi mu nawet 8 lat więzienia.

Anna Karkut

———————————————————————
Anna Karkut – absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego, Podyplomowego Studium Ekonomiki Zdrowia Uniwersytetu Warszawskiego i Podyplomowych Studiów Zarządzania w Jednostkach Samorządu Terytorialnego Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku. Menedżer jednostek opieki zdrowotnej, certyfikowany audytor systemu zarządzania jakością, doświadczony Administrator Bezpieczeństwa Informacji.
Prowadzi własną działalność doradczą i szkoleniową w zakresie: kontraktowania świadczeń finansowanych ze środków publicznych oraz zasad realizacji i rozliczania umów z NFZ, praw pacjenta, ochrony danych osobowych, zarządzania jakością w opiece zdrowotnej. Świadczy usługi w zakresie zarządzania na rzecz dużych podmiotów leczniczych.
Współautorka podręcznika „Prawo medyczne dla lekarzy. Wybrane zagadnienia” (Wolters Kluwer Polska, 2021).


978-83-8246-270-8_.jpg

Bardzo praktyczna i pomocna w codziennej lekarskiej pracy

Obszerny i wynikający z samorządowego doświadczenia zakres poruszanych tematów, omówionych zwięzłym i przystępnym językiem, opatrzonych komentarzami doświadczonych lekarzy i zestawami pytań umożliwiających sprawdzenie nabytej wiedzy” 

„Książki dotyczące prawa medycznego są w większości nudne. Napisane trudnym prawniczym językiem, w oparciu o doświadczenia akademickie i sądowe, rzadko dają lekarzom dobre odpowiedzi na codzienne praktyczne pytania. Na tym tle wydana niedawno publikacja wyróżnia się w sposób wyjątkowy

 

Taka pozytywna recenzja ukazała się na w „Gazecie Lekarskiej” w wydaniu „papierowym” (luty 2022) oraz na stronie internetowej

https://gazetalekarska.pl/?p=65886

Gratuluję i dziękuję współautorom-> Ani Karkut i Krzysztofowi Izdebskiemu.

 

adwokat Karol Kolankiewicz 

 

 

——————————————————————–
Karol Kolankiewicz jest adwokatem – członkiem Pomorskiej Izby Adwokackiej w Gdańsku (od 2008r.); specjalizuje się w sprawach związanych z prawem medycznym; autor licznych publikacji z zakresu prawa medycznego, współautor „Komentarza do Kodeksu Etyki Lekarskiej” (2021) oraz podręcznika „Prawo medyczne dla lekarzy. Wybrane zagadnienia prawne” (2021)


ISPOZ 2017. Wszystkie prawa zastrzeżone.