Newsy

pexels-los-muertos-crew-8460089-1200x800.jpg

Placówki medyczne, które korzystają z pomocy asystentów medycznych, mają pewną swobodę organizowania pracy asystenta zgodnie ze swoimi potrzebami. Granica jest w zasadzie jedynie i aż w konieczności posiadania określonych uprawnień, aby udzielać określonych świadczeń, czy w nich uczestniczyć.

Czego nie może wykonywać asystent medyczny

Asystent medyczny z pewnością nie może wykonywać czynności „zastrzeżonych” dla lekarza, pielęgniarki, czy fizjoterapeuty – jeżeli nie wykonuje jednocześnie ww. zawodu.

Przykładowo asystent medyczny, który nie wykonuje zawodu lekarza:

1. co do zasady nie może wydawać orzeczeń o stanie zdrowia (z wyjątkiem upoważnienia asystenta do wystawienia e-ZLA na podstawie upoważnienia lekarza, gdy został ujęty w Rejestrze Asystentów Medycznych).

W świetle przepisów ogólnych dot. wykonywania zawodu lekarza oraz np. z zakresu medycyny pracy, badania wymagające wiedzy i kompetencji lekarza przeprowadzać powinien lekarz i to lekarz powinien także wydać odpowiednie orzeczenie, m.in:

„Lekarz orzeka o stanie zdrowia określonej osoby po uprzednim, osobistym jej zbadaniu lub zbadaniu jej za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności, a także po analizie dostępnej dokumentacji medycznej tej osoby” (art. 42 ust. 1 ustawy z dnia 05 grudnia 1996r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty)
„Lekarz przeprowadza badanie lekarskie na podstawie skierowania wydanego przez placówkę dydaktyczną” (§ 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 sierpnia 2019 r. w sprawie badań lekarskich kandydatów do szkół ponadpodstawowych)
„Lekarz wydaje orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu ….” (art. 229 § 6(3) ustawy – Kodeks pracy)
Asystent może jednak wykonać za lekarza tzw. pomiary antropometryczne (np. temperatura, ciśnienie, wzrost, waga) i podać wyniki lekarzowi – wykonanie ww. pomiarów stanowić wówczas będzie jedynie czynność pomocniczą w czasie „pełnego” badania lekarskiego.

Powyższe nie wyklucza możliwości wsparcia lekarza przy przygotowaniu projektu takiego czy innego orzeczenia, które następnie opatruje swoim podpisem lekarz.

2. nie może np. podpisać karty informacyjnej z leczenia szpitalnego, czy wyników badań w imieniu lekarza – bo jest wyłącznie uprawnienie lekarza;

3. nie jest upoważniony do wystawienia (powtórzenia) recepty, bez uprzedniej decyzji lekarza o dokonaniu takiego powtórzenia

 

Asystent medyczny, który nie wykonuje zawodu pielęgniarki:

1. nie może modyfikować zaleconej dawki leku i innych preparatów – jest to jedno z uprawnień zastrzeżonych dla pielęgniarki

2. nie powinien wykonywać standardowego, spoczynkowego badania elektrokardiograficznego jest to jedno z uprawnień zastrzeżonych dla pielęgniarki;

3. nie powinien wykonywać innych czynności, które mogą być w świetle przepisów udzielane samodzielnie przez pielęgniarkę lub położną bez zlecenia lekarskiego (zawartych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 28 lutego 2017 r. w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego).

 

Asystent medyczny nie może i nie powinien wykonywać badań, które wymagają określonej, wiedzy, umiejętności i przygotowania teoretycznego w danym zawodzie medycznym, przykładowo:

1. nie powinien wykonywać samodzielnie audiometrii – może jednak udzielić lekarzowi wsparcia, np. przeprowadzić z pacjentem rozmowę na temat stanu uszu pacjenta, przebytych chorób i sytuacji, mogących mieć związek ze słuchem i słyszeniem w codziennych sytuacjach – następnie powinien tak zebrane informacje przekazać lekarzowi.

To lekarz samodzielnie powinien sprawdzić możliwość przeprowadzenia badania, np. przy pomocy otoskopu sprawdzić, czy przewód słuchowy jest drożny, czy nie ma fizycznych przeciwwskazań do wykonania ww. badania, m.in. stan błony bębenkowej (czy np. nie wystąpiło jej uszkodzenie).

2. nie powinien wykonywać także spirometrii – to lekarz powinien najpierw wykluczyć przeciwwskazania do wykonania spirometrii, a po badaniu ocenić, czy zostało właściwie przeprowadzone i jest.

To lekarz powinien wykluczyć przeciwwskazania do wykonania spirometrii, zarówno te bezwzględne (np. tętniaki aorty grożące pęknięciem, zwiększone ciśnienie wewnątrzczaszkowe), jak i względne (np. choroby mogące mieć wpływ na wiarygodność uzyskanych wyników, np. zespół otępienny, zaburzenia funkcji poznawczych, ból w klatce piersiowej lub jamie brzusznej, zawroty głowy, nudności i wymioty). Wskazuje się, że poprawne wykonanie spirometrii wcale nie jest takie proste – to lekarz powinien później dokonać oceny, czy badanie było prawidłowo przeprowadzone i czy badany włożył w nie dostatecznie dużo wysiłku.

 

adw. Karol Kolankiewicz

artykuł został pierwotnie opublikowany na Receptanaprawo.pl  

 

————————-
Karol Kolankiewicz, adwokat; specjalizuje się w sprawach związanych z prawem medycznym, prawem karnym i ochroną danych osobowych. Od 2009r. prowadzi szkolenia z zakresu prawa medycznego m. in. dla Ośrodka Kształcenia NIL;

Ekspert – autor ponad 20 praktycznych kursów e-learningow’ych dla Receptanaprawo.pl, w tym:

Jakie informacje dla pacjenta ma obowiązek zamieścić placówka medyczna„, „Rejestracja medyczna – jakość usług i bezpieczeństwo pacjenta„, „Lekarz wobec agresji – ochrona w prawie karnym”, „5 najczęstszych błędów personelu w toku realizacji kontraktu z NFZ„, „Teleporada – jak unikać błędów przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych?”,  „Kiedy lekarz może odstąpić od leczenia?”, czy „Rejestracja medyczna – podstawowe obowiązki i zadania

Współautor praktycznych publikacji m.in.:

„Jak bezpiecznie udostępniać dokumentację medyczną” (2024), „Prawo medyczne dla lekarzy. Wybrane zagadnienia” (2021), „Zgoda na leczenie i inne oświadczenia pacjenta. Wzory pism z omówieniem” (2023); Gdy pacjent wzywa do zapłaty – jak się bronić przed roszczeniami? (2024)


szkolenie-grafika-e1746624646764.jpg

W dniu 14 maja 20225. adw. Karol Kolankiewicz i Anna Karkut poprowadzą wspólnie kolejne szkolenie online w ramach współpracy z NIL.

Zapisy -> na stronie COBIK NIL 

Celem szkolenia jest omówienie problematyki dot. dokumentowania świadczeń zdrowotnych, w tym ze wskazaniem czego bezwzględnie unikać w kontekście kontroli NFZ, Rzecznika Praw Pacjenta i ZUS – z praktycznymi wskazówkami i orzecznictwem.

Program szkolenia:

1.Warunki prawne i organizacyjne dokumentowania świadczeń medycznych (obowiązki prawne, metody prowadzenia)

2. Praktyczne wskazówki co, jak i kiedy wpisywać do dokumentacji medycznej (potwierdzenie realizacji świadczeń i wypełnienia obowiązków prawnych)

3. Niedopuszczalne wpisy uznawane za naruszające prawa pacjenta

4. Najczęściej kwestionowane wpisy przez NFZ, Rzecznika Praw Pacjenta i ZUS

 


stop-2717058_640.png

Wniosek rodzica domagającego się wydania mu oryginalnej Karty Szczepień dziecka jest pozbawiony podstaw prawnych.

Trzeba zauważyć, że oryginał Karty Szczepień / karty uodpornienia muszą być szczególnie chronione przez placówkę z uwagi na obowiązki placówki w zakresie zapobiegania oraz zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi zamieszczone w ustawie z 05.12.2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, w szczególności wskazać trzeba na to, że:
1. ww. dokumenty stanowią element dokumentacji medycznej i stanowią własność placówki medycznej, która ma obowiązek jej przechowywania;
2. osoby przeprowadzające szczepienia ochronne m.in. przechowują karty uodpornienia w kartotece w placówce wykonującej szczepienia (art. 17 ust. 8 pkt. 1 ustawy z 05.12.2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi)
3. przechowywane karty uodpornienia muszą umożliwiać wyszukiwanie osób podlegających obowiązkowym szczepieniom ochronnym;
4. w przypadku konieczności przekazania karty uodpornienia przekazuje się ją za pokwitowaniem osobie przeprowadzającej obowiązkowe szczepienie ochronne (§ 14 rozporządzenia Min. Zdrowia z 27.09.2023 r. w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych)

Karta Szczepień czy karta uodpornienia może być udostępniona:
1. w oryginale – innej placówce POZ, którą wybierze rodzic – za pokwitowaniem + po potwierdzeniu, że dana osoba złożyła w tej innej placówce deklarację wyboru lekarza POZ;
2. do wglądu / w formie wyciągu, odpisu, czy kopii – pacjentowi, czy przedst. ustawowemu.

 

adw. Karol Kolankiewicz

artykuł został pierwotnie opublikowany na Receptanaprawo.pl  

 

————————-
Karol Kolankiewicz, adwokat; specjalizuje się w sprawach związanych z prawem medycznym, prawem karnym i ochroną danych osobowych. Od 2009r. prowadzi szkolenia z zakresu prawa medycznego m. in. dla Ośrodka Kształcenia NIL;

Ekspert – autor ponad 20 praktycznych kursów e-learningow’ych dla Receptanaprawo.pl, w tym:

Lekarz wobec agresji – ochrona w prawie karnym”, „5 najczęstszych błędów personelu w toku realizacji kontraktu z NFZ„, „Teleporada – jak unikać błędów przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych?”,  „Kiedy lekarz może odstąpić od leczenia?”, czy „Rejestracja medyczna – podstawowe obowiązki i zadania

Współautor publikacji m.in.:

„Jak bezpiecznie udostępniać dokumentację medyczną” (2024), „Prawo medyczne dla lekarzy. Wybrane zagadnienia” (2021), „Zgoda na leczenie i inne oświadczenia pacjenta. Wzory pism z omówieniem” (2023); Gdy pacjent wzywa do zapłaty – jak się bronić przed roszczeniami? (2024)


doctors_square-1200x1200.jpg

Uchwalona przez Sejm w grudniu i podpisana w styczniu przez Prezydenta nowelizacja ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych znosi z dniem 14 lutego 2025 r. dotychczasowe ograniczenia w wystawianiu recept na leki z oznaczeniem „S”, czyli leki bezpłatne dla seniorów od 65. roku życia i dzieci do 18. roku życia. Dotychczas recepty takie mogli bowiem wystawiać jedynie lekarze pracujący w podstawowej opiece zdrowotnej oraz lekarze pracujący w szpitalach i ambulatoryjnej opiece specjalistycznej w ramach NFZ.

Zgodnie z nowym brzmieniem art. 43a ustawy, receptę wystawiać będzie mógł każdy lekarz i lekarz dentysta uprawniony do wystawiania recept refundowanych.

Oznacza to, że recepty takie będą mogli obecnie wystawiać m.in.:

– lekarze udzielający świadczeń komercyjnych;

– lekarze udzielający świadczeń w ramach dowolnych umów z NFZ, w tym opiece hospicyjnej, psychiatrycznej, rehabilitacji;

– lekarze aktywni zawodowo wystawiający receptę pro auctore lub pro familae;

– lekarze dentyści (w zakresie schorzeń wchodzących w zakres ich prawa wykonywania zawodu).

Nowelizacja wejdzie w życie w dniu 14 lutego 2025 r.

Podstawa prawna
– ustawa z dnia 5 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw

adw. Damian Konieczny


3.jpg

Udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych przez NFZ wymaga znajomości wielu różnych aktów prawnych regulujących obowiązki po stronie placówki i personelu medycznego.
NFZ na bieżąco i w całym kraju przeprowadza kontroli świadczeniodawców.

Skutkiem kontroli NFZ może być m.in. kara umowa, czy natychmiastowe rozwiązanie kontraktu, gdy NFZ stwierdzi niewłaściwą realizację kontaktu.

podstawowe akty prawne

Do najważniejszych aktów prawnych, które musi znać i stosować każdy podmiot realizujący kontrakt należą:

1. ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych;

2. rozporządzenie Min. Zdrowia z 08.09.2015 r. w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej;

3. rozporządzenia „koszykowe” wydawane przez Min. Zdrowia, w których został zawarty wykaz świadczeń gwarantowanych w danym zakresie (np. z zakresu POZ, AOS, programy zdrowotne, leczenie szpitalne) + warunki realizacji danego świadczenia dot. m.in. personelu medycznego, budynków i pomieszczeń, wyposażenia w sprzęt i aparaturę medyczną; np. rozporządzenie z 24.09.2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, rozporządzenie z 06.11.2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia stomatologicznego, czy rozporządzenie z 06.11.2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej

4. rozporządzenie Min. Zdrowia z 26.06.2019 r. w sprawie zakresu niezbędnych informacji przetwarzanych przez świadczeniodawców, szczegółowego sposobu rejestrowania tych informacji oraz ich przekazywania podmiotom zobowiązanym do finansowania świadczeń ze środków publicznych.

podstawowe obowiązki świadczeniodawcy

Do najważniejszych obowiązków świadczeniodawców należy

1. udzielanie świadczeń w pomieszczeniach odpowiadających określonym wymaganiom

2. udzielanie świadczeń w sposób kompleksowy obejmujący wykonanie niezbędnych badań, w tym badań laboratoryjnych i diagnostyki obrazowej, oraz procedur medycznych związanych z udzielaniem tych świadczeń

3. udzielanie świadczeń zgodnie z określonym w umowie harmonogramem oraz planem rzeczowo-finansowym (m.in. przerwa w udzielaniu świadczeń wymaga zgody NFZ; zmiany w harmonogramie personelu wymagają zgłoszenia NFZ)

4. podanie do wiadomości świadczeniobiorców w miejscu udzielania świadczeń określonych informacji, w tym m.in.:
– o godzinach i miejscach udzielania świadczeń w poszczególnych zakresach świadczeń,
– zasad zapisów na porady i wizyty, z uwzględnieniem świadczeń udzielanych w warunkach domowych / o możliwości i sposobie zapisania się na listę oczekujących
– trybu składania skarg i wniosków u świadczeniodawcy
– posiadanych udogodnień dla osób niepełnosprawnych

5. zapewnienie bieżącej rejestracji świadczeniobiorców / prowadzenia list oczekujących

6. obowiązek poszanowania praw świadczeniobiorcy, w tym m.in. dot. respektowania szczególnych uprawnień do świadczeń zdrowotnych, czy właściwej weryfikacji uprawnień pacjenta do świadczeń finansowanych ze środków publicznych;

7. obowiązek poszanowania praw pacjenta – ujętych przed wszystkim w ustawie z 06.11.2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta , w tym m.in. prawa do informacji o stanie zdrowia, prawa do wyrażenia zgody lub odmowy zgody, poszanowania godności i intymności pacjenta, prawa do świadczeń odpowiedniej jakości, czy dostępu do dokumentacji medycznej.

 

adw. Karol Kolankiewicz

artykuł został pierwotnie opublikowany na Receptanaprawo.pl  

 

————————-
Karol Kolankiewicz, adwokat; specjalizuje się w sprawach związanych z prawem medycznym, prawem karnym i ochroną danych osobowych.

Nieprzerwanie od 2009r. prowadzi szkolenia z zakresu prawa medycznego m. in. dla Ośrodka Kształcenia NIL;

Ekspert Receptanaprawo.pl 

Współautor publikacji m.in. „Jak bezpiecznie udostępniać dokumentację medyczną” (2024), „Prawo medyczne dla lekarzy. Wybrane zagadnienia” (2021), „Zgoda na leczenie i inne oświadczenia pacjenta. Wzory pism z omówieniem” (2023); Gdy pacjent wzywa do zapłaty – jak się bronić przed roszczeniami? (2024)


pexels-danykurstudio-12357522-1200x800.jpg

Każdy obywatel ma prawo złożyć skargę do Rzecznika Praw Pacjenta.

Skargę może złożyć sam pacjent, gdy uzna, że zostały naruszone jego prawa w toku relacji z placówką medyczną, lekarzem, pielęgniarką, czy pracownikiem rejestracji.

Skargę może złożyć także członek rodziny pacjenta i każda inna osoba.
Złożenie skargi jest bezpłatne i łatwe – to może być wizyta osobista w Biurze Rzecznika w Warszawie, może to być skarga pisemna, a także telefoniczna i poprzez mail.

skarga telefoniczna

Skarga może być złożona poprzez Telefoniczną Informację Pacjenta pod numerem 800 190 590. Linia ta jest czynna całodobowo i przez 7 dni w tygodniu.
Pacjenci chętnie z tej możliwości korzystają, przykładowo w 2022r. było aż 98 910 odebranych połączeń u Rzecznika Praw Pacjenta.

skarga elektroniczna

Skarga może zostać złożona drogą mailową na adres: kancelaria@rpp.gov.pl.
Skarga może zostać złożona także poprzez ePUAP – na adres skrzynki ePUAP: /RzPP/skrytka
Nie wymaga się złożenia jakiejkolwiek opłaty, ani szczegółowego prawnego uzasadnienia. Musi zawierać dane dot. konkretnego pacjenta, którego prawa miały zostać naruszone.
Jak informuje Rzecznik na swojej stronie skargi, które nie zawierają imienia i nazwiska (anonimy) oraz adresu do korespondencji nie będą rozpatrywane.

skarga osobista

Jak podaje Rzecznik Praw Pacjenta na swoje stronie skargi i wnioski można składać także ustnie do protokołu, sporządzanego w czasie spotkania z pracownikiem Biura Rzecznika Praw Pacjenta.
Przyjęcia interesantów w sprawach skarg i wniosków odbywają się w siedzibie Biura:
• w poniedziałki w godz. 9.00-18.00
• od wtorku do piątku w godz. 9.00-15.00.

W każdy wtorek, w godzinach od 15.00 do 17.00, obywateli w sprawie skarg i wniosków przyjmuje Rzecznik Praw Pacjenta lub osoba przez niego wyznaczona.

Skutkiem skargi może być wszczęcie postępowania wyjaśniającego. Przypomnieć trzeba, że Rzecznik wszczyna postępowanie wyjaśniające, gdy poweźmie wiadomość co najmniej uprawdopodabniającą naruszenie praw pacjenta.

 

adw. Karol Kolankiewicz

artykuł został pierwotnie opublikowany na Receptanaprawo.pl  

 

————————-
Karol Kolankiewicz, adwokat; specjalizuje się w sprawach związanych z prawem medycznym, prawem karnym i ochroną danych osobowych.

Nieprzerwanie od 2009r. prowadzi szkolenia z zakresu prawa medycznego m. in. dla Ośrodka Kształcenia NIL;

Ekspert Receptanaprawo.pl 

Współautor publikacji m.in. „Jak bezpiecznie udostępniać dokumentację medyczną” (2024), „Prawo medyczne dla lekarzy. Wybrane zagadnienia” (2021), „Zgoda na leczenie i inne oświadczenia pacjenta. Wzory pism z omówieniem” (2023); Gdy pacjent wzywa do zapłaty – jak się bronić przed roszczeniami? (2024)


ISPOZ 2017. Wszystkie prawa zastrzeżone.