Newsy

Karkut-A.-zdjęcie-1-1200x800.jpg

Rejestracja (recepcja) to pierwszy kontakt pacjenta ze świadczeniodawcą – od tego jak pacjent zostanie przyjęty i obsłużony podczas rejestracji zależy czy w ogóle skorzysta z usługi medycznej, czy zrezygnuje nawet z zapisania się na proponowany termin, czy też zgłosi się na umówiony termin i będzie właściwie przygotowany do wizyty, badania czy zabiegu.
Z tych względów bardzo ważne jest, aby proces rejestracji zorganizowany był w taki sposób aby ułatwiał skorzystanie z oferowanych przez placówkę medyczną usług, a nie stanowił dla pacjenta dodatkowej bariery.
Z tych względów warto wskazać na elementy decydujące o prawidłowej organizacji rejestracji, odnoszące się do kilku najważniejszych kwestii dot. pomieszczeń, elementy organizacyjne, czy dot. personelu i zakresu zbieranych informacji.

elementy przestrzenne (lokalowe)

  • rozmieszczenie stanowisk rejestracji (okienka, boksy) w sposób zapewniający ochronę informacji podawanych przy rejestracji przed innymi rejestrującymi się oraz oczekującymi na rejestrację (odpowiednie odległości między okienkami i dystans od osób oczekujących);
  • dostosowanie infrastruktury rejestracji do potrzeb osób z niepełnosprawnościami (obniżone pulpity, dostęp do biletomatu, możliwość skorzystania z pomocniczych systemów komunikacyjnych np. system Braille’a, języka migowego itp.);
  • wyodrębnienie strefy obsługi bezpośredniej (przy ladzie lub okienkach) i tzw. back office, gdzie odbierane są telefony, maile itp. Strefy te powinny być oddzielone tak aby pracownicy nawzajem się nie słyszeli i nie przeszkadzali sobie.

elementy organizacyjne

  • rozdzielenie funkcjonalne różnych sposobów rejestracji: osobistej, telefonicznej i elektronicznej (osoby obsługujące pacjentów przy okienku jednocześnie nie powinny odbierać telefonów czy odpowiadać na maile);
  • wyodrębnienie stanowiska dla obsługi osób z uprawnieniami szczególnymi (obsługa tych pacjentów zajmuje więcej czasu i wymaga szczególnej wiedzy);
  • zapewnienie możliwości konsultacji z kierownikiem / lekarzem / koordynatorem (wsparcia decyzyjnego) w sytuacjach nietypowych

elementy dot. personelu

  • zatrudnianie w rejestracji pracowników ze szczególnymi cechami osobowościowymi ( powinny to być osoby cierpliwe, kontaktowe, empatyczne i odporne na stres);
  • opracowanie niezbędnych procedur zapewniających sprawny i zgodny z przepisami proces rejestracji.

zakres informacji przetwarzanych podczas rejestracji

Bardzo istotną kwestią jest również zakres informacji jakie przetwarzane są podczas rejestracji. Należy ograniczyć się wyłącznie do danych niezbędnych do:

  • przeprowadzenia zapisu na wizytę (dane osobowe, rodzaj poradni/ oddziału/ pracowni, skierowanie)
  • potwierdzenia dodatkowych uprawnień pacjenta
  • do zmiany terminu wizyty
  • właściwego przygotowania do wizyty / badania / zabiegu.

Rzecznik Praw Pacjenta wielokrotnie uznawał, że pozyskiwanie już na etapie rejestracji zbyt szczegółowych informacji dotyczących stanu zdrowia, objawów choroby itp. narusza prawa pacjenta. Są to informacje zastrzeżone dla osób wykonujących zawody medyczne, a pracownicy rejestracji nimi nie są, dlatego też nie są oni uprawnieni do kwalifikowania na wizytę czy też odmowy przyjęcia przez lekarza. Niedopuszczalne jest również komentowanie zachowania, wyglądu czy percepcji pacjenta, jego opiekunów bądź osób towarzyszących.

Podczas rejestracji pacjent powinien otrzymać niezbędne informacje dotyczące daty i godziny umówionej wizyty czy innego świadczenia, miejsca gdzie będzie ona zrealizowane (adresu, piętra numeru gabinetu itp.).

Dobrą praktyką jest też aby w rejestracji dostępne były informacje o rodzajach świadczeń udzielanych w placówce, adresach miejsc wykonywania zlecanych badań diagnostycznych, dokumentach koniecznych przy przyjęciu do lekarza, ubezpieczeniu zdrowotnym, odpłatności za świadczenia, zasadach udostępniania dokumentacji medycznej i innych dotyczących organizacji udzielania świadczeń.

 

artykuł został pierwotnie opublikowany na portalu receptanaprawo.pl  

 

Anna Karkut

——————-

Anna Karkut – prawnik (Uniwersytet Gdański) i menedżer w ochronie zdrowia (Podyplomowe Studium Ekonomiki Zdrowia Uniwersytetu Warszawskiego, Podyplomowe Studia Zarządzania w Jednostkach Samorządu Terytorialnego Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku); certyfikowany audytor systemu zarządzania jakością, doświadczony Administrator Bezpieczeństwa Informacji.

Ekspert Receptanaprawo.pl. i wykładowca Ośrodka Kształcenia NIL.

Specjalizuje się w zakresie doradztwa i szkoleń w zakresie kontraktowania, realizacji i rozliczania umów świadczeń finansowanych ze środków publicznych, praw pacjenta, ochrony danych osobowych i zarządzania jakością w opiece zdrowotnej. Świadczy usługi w zakresie zarządzania na rzecz dużych podmiotów leczniczych.

Współautorka podręcznika „Prawo medyczne dla lekarzy. Wybrane zagadnienia” (2021) oraz poradników „Wykonywanie zawodów lekarza i pielęgniarki w Polsce przez medyków z Ukrainy. Poradnik dwujęzyczny” (2022) i „Zgoda na leczenie i inne oświadczenia pacjenta. Wzory pism z omówieniem” (2023)

 


Kolankieiwcz-wykład--1200x1905.jpg

Nasz Lider adw. Karol Kolankiewicz poprowadzi praktyczne szkolenia w maju 2024r., w tym:

w dniu 7 maja 2024r.

Gdy pacjent wzywa do zapłaty odszkodowania.

Jak się bronić przed nieuzasadnionymi roszczeniami?

PROGRAM SZKOLENIA

  • Zasady postępowania w odpowiedzi na zgłoszone roszczenie (m.in. zebranie i analiza dowodów, opracowanie odpowiedzi na wezwanie do zapłaty) – praktyczne wskazówki.
  • Wykorzystanie polisy OC – współpraca z zakładem ubezpieczeń.
  • Ugoda i mediacje w celu zakończenia sprawy.
  • Zasady postępowania w toku sprawy sądowej (m.in. ważne terminy, etapy postępowania, koszty postępowania, odpowiedź na pozew, wnioski dowodowe w sprawie przed sądem, zastrzeżenia do opinii biegłego, przebieg rozprawy, odwołanie od wyroku sądu I instancji)
szkolenie ODPŁATNE – zapisy TUTAJ 

 

w dniu 13 maja 2024r.

Czego nie można wpisywać do dokumentacji medycznej ?

PROGRAM SZKOLENIA

  • co i kiedy można, a czego nie można wpisywać do dokumentacji medycznej?
  • jakie wpisy pomogą potwierdzić przestrzeganie praw pacjenta?
  • które wpisy może zakwestionować NFZ i Rzecznik Praw Pacjenta?
szkolenie BEZPŁATNE – zapisy TUTAJ 

 

w dniu 21 maja 2024r.

Agresywny pacjent w gabinecie – prawo po stronie lekarza i pielęgniarki

PROGRAM SZKOLENIA

  • Wprowadzenie – podstawowe pojęcia.
    Ochrona lekarza i pielęgniarki jako funkcjonariusza publicznego w prawie karnym.
    Lekarz i pielęgniarka jako pokrzywdzony w sprawie karnej – praktyczne wskazówki postępowania.
    Obrona dobrego imienia, naruszenia nietykalności cielesnej i zdrowia w prawie cywilnym.
    Lekarz i pielęgniarka jako poszkodowani w sprawie cywilnej – praktyczne wskazówki postępowania.
szkolenie ODPŁATNE – zapisy TUTAJ 

dark-hero-4-1200x786.jpg

Jednym z mniej znanych praw pacjenta jest prawo do dodatkowej opieki pielęgnacyjnej opisane w art. 34 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.

Przez dodatkową opiekę pielęgnacyjną rozumie się opiekę, która nie polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych, w tym także opiekę sprawowaną nad pacjentem małoletnim albo posiadającym orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności oraz nad pacjentką w warunkach ciąży, porodu i połogu.

Przepis jest dość precyzyjny, ale wyjaśnienia wymaga charakter opieki pielęgnacyjnej, która nie stanowi udzielania świadczeń zdrowotnych. Czynności pielęgnacyjne, obejmujące działania medyczne i proces pielęgnacji realizowane przez personel pielęgniarski lub położniczy zaliczane do świadczeń medycznych, nie mogą być przedmiotem dodatkowej opieki pielęgnacyjnej. Innymi słowy, dodatkowa opieka pielęgniarki lub położnej nie może zastępować ani wyręczać „standardowej” opieki pielęgniarskiej bądź położniczej, ale tylko ją uzupełnić, w celu podwyższenia komfortu pacjenta.

Przez dodatkową opiekę pielęgnacyjną sprawowaną nad pacjentem małoletnim lub posiadającym orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, rozumie się również prawo do pobytu wraz z nim w szpitalu przedstawiciela ustawowego albo opiekuna faktycznego. Zatem w myśl tego prawa, pobyt rodzica z dzieckiem na oddziale szpitalnym, nie może być traktowany jako odwiedziny i w związku z tym nie podlega ograniczeniom dotyczącym osób odwiedzających.

Pacjent ponosi koszty dodatkowej opieki pielęgnacyjnej, tj. opłaca samodzielnie dodatkową, uzupełniającą obsługę pielęgniarki lub położnej, z wyłączeniem podstawowych kosztów ponoszonych przez szpital związanych z pobytem rodzica lub opiekuna (prawnego lub faktycznego) sprawującego opiekę nad hospitalizowanym pacjentem małoletnim lub posiadającym orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności jak np. możliwość korzystania z czajnika czy kuchenki mikrofalowej, wody do picia czy prądu do ładowarek telefonicznych.

 

artykuł został pierwotnie opublikowany na portalu receptanaprawo.pl  

 

Anna Karkut

——————-

Anna Karkut – prawnik (Uniwersytet Gdański) i menedżer w ochronie zdrowia (Podyplomowe Studium Ekonomiki Zdrowia Uniwersytetu Warszawskiego, Podyplomowe Studia Zarządzania w Jednostkach Samorządu Terytorialnego Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku); certyfikowany audytor systemu zarządzania jakością, doświadczony Administrator Bezpieczeństwa Informacji.

Ekspert Receptanaprawo.pl. i wykładowca Ośrodka Kształcenia NIL.

Specjalizuje się w zakresie doradztwa i szkoleń w zakresie kontraktowania, realizacji i rozliczania umów świadczeń finansowanych ze środków publicznych, praw pacjenta, ochrony danych osobowych i zarządzania jakością w opiece zdrowotnej. Świadczy usługi w zakresie zarządzania na rzecz dużych podmiotów leczniczych.

Współautorka podręcznika „Prawo medyczne dla lekarzy. Wybrane zagadnienia” (2021) oraz poradników „Wykonywanie zawodów lekarza i pielęgniarki w Polsce przez medyków z Ukrainy. Poradnik dwujęzyczny” (2022) i „Zgoda na leczenie i inne oświadczenia pacjenta. Wzory pism z omówieniem” (2023)


3.jpg

Relacje lekarza, pielęgniarki i innych członków personelu z pacjentem, jego opiekunami, czy osobami towarzyszącymi często przekraczają sferę medyczną i wkraczają w obszary dotyczące zasad współżycia społecznego, kultury, dobrych obyczajów, a nawet przemocy.

Lekarz nie jest funkcjonariuszem publicznym jak np. policjant, poseł, radny, sędzia, czy prokurator, jednak w określonych sytuacjach lekarzowi przysługuje ochrona prawa karnego tak jak funkcjonariuszowi publicznemu.

Ochrona przysługuje podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, m.in.:

  1. gdy udziela pomocy osobie, która potrzebuje natychmiastowego udzielenia takiego świadczenia ze względu na zagrożenie życia lub zdrowia – gdy zwłoka w jej udzieleniu mogłaby spowodować niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia;
  2. gdy wykonuje czynności lekarskie w placówce, który udziela świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (NFZ);
  3. gdy udziela świadczeń zdrowotnych w SOR
  4. gdy udziela pierwszej pomocy / kwalifikowanej pierwszej pomocy
  5. gdy wchodzi w skład zespołu ratownictwa medycznego.

Taka ochrona to surowsza kara dla sprawcy. Za ten sam czyn naruszenia nietykalności cielesnej funkcjonariusza publicznego grozi surowsza kara – pozbawienie wolności do lat 3 (art. 222 k.k.), zaś gdy mamy do czynienia z naruszeniem nietykalności „osoby prywatnej” grozi m.in. kara pozbawienia wolności do roku (art. 217 k.k.).

Taka ochrona to ułatwienia w sprawach karnych – zebranie dowodów przestępstwa (np. ustalenie danych świadka, uzyskanie nagrania z kamery monitoringu) to obowiązek Policji i prokuratury a nie osoby poszkodowanej.

 

adw. Karol Kolankiewicz

artykuł został pierwotnie opublikowany na portalu receptanaprawo.pl   

—————-

Karol Kolankiewicz – specjalizuje się w sprawach związanych z prawem medycznym, prawem karnym i ochroną danych osobowych; ekspert Receptanaprawo.pl.
Nieprzerwanie do 2009r. prowadzi szkolenia z zakresu prawa medycznego, karnego oraz z zakresu ochrony danych medycznych, wykładowca Ośrodka Kształcenia NIL;

Współautor publikacji książkowych, m.in. „Poradnik prawa medycznego – Gdy pacjent wzywa do zapłaty – jak się bronić przed roszczeniami?” (2024), „Prawo medyczne dla lekarzy. Wybrane zagadnienia” (2021), „Zgoda na leczenie i inne oświadczenia pacjenta. Wzory pism z omówieniem” (2023)


pexels-tima-miroshnichenko-6266302-1200x800.jpg

Realizacja kontraktu z Narodowym Funduszem Zdrowia nieodłącznie wiąże się z możliwością kontroli przez NFZ, nierzadko nawet po kilku latach od zakończenia udzielania świadczeń.
NFZ w ramach swoich uprawnień może badać m.in. zasadności wyboru leków, czy przestrzeganie zasad wystawiania recept na leki refundowane.

NFZ sprawdza m.in. czy zostały zamieszczone odpowiednie wpisy w dokumentacji medycznej odzwierciadlające m.in. zasadność wypisania leku, zgodność postępowania lekarza z aktualną wiedzą medyczną i zasadami refundacji. Kontrole te wywołują określone dokuczliwe skutki finansowe – konieczność zapłaty znacznych kwot na rzecz NFZ lub potrącenie z bieżącego wynagrodzenia.

W całym 2023r. Terenowe Wydziały Kontroli NFZ przeprowadziły łącznie prawie 2 700 kontroli i czynności sprawdzających, w tym tych dot. realizacji umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej i ordynacji leków refundowanych (vide: kwartalne sprawozdania NFZ).

Skutki finansowe dla podmiotów kontrolowanych wyniosły łącznie ponad 138 000 000 zł, a sama wartość nałożonych kar na poszczególne placówki i lekarzy to ponad 62 000 000 zł.


MG_2325-1.jpg

Udzielanie pacjentowi / innym uprawnionym osobom informacji dot. stanu zdrowia pacjenta powinno bezwzględnie odbywać się wyłącznie w miejscach do tego wyznaczonych, zapewniających choćby minimalną dyskrecję i poufność, takich jako gabinet lekarski, czy dyżurka pielęgniarek. Ochrona danych medycznych, ma podstawowe znaczenie dla korzystania przez osobę z jej prawa do poszanowania życia prywatnego.

Przypomnieć trzeba, że pacjent ma prawo do zachowania w tajemnicy przez osoby wykonujące zawód medyczny (m.in. lekarza, pielęgniarkę, położną, fizjoterapeutę, czy ratownika medycznego) informacji z nim związanych, a uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu medycznego.

Informacja o stanie zdrowia” to pojęcie bardzo szerokie, gdyż obejmuje m.in. informacje o udzielonych świadczeń zdrowotnych, o rokowaniach, planowanym leczeniu, czy też zalecenia wydane na koniec wizyty.
Zapisy unijnego rozporządzenia RODO (motyw 35) wskazuje, że do danych dotyczących zdrowia należy zaliczyć wszystkie dane o stanie zdrowia osoby, której dane dotyczą, ujawniające informacje o przeszłym, obecnym lub przyszłym stanie fizycznego lub psychicznego zdrowia osoby, której dane dotyczą. Do danych takich należą także informacje o danej osobie fizycznej zbierane podczas jej rejestracji do usług opieki zdrowotnej lub podczas świadczenia jej usług opieki zdrowotnej, na przykład informacje o chorobie, niepełnosprawności, ryzyku choroby, historii medycznej, leczeniu klinicznym lub stanie fizjologicznym lub biomedycznym osoby.

Tajemnicą objęte są zarówno wyniki przeprowadzanych badań jak i również diagnoza postawiona na ich podstawie, historia choroby i uprzednie postępowanie terapeutyczne, metody i postępy w leczeniu, wcześniejsze lub współistniejące schorzenia, hospitalizacje, przyjmowane leki. Rozciąga się również na wszelkie materiały związane z postawieniem diagnozy lub leczeniem, a więc na zaświadczenia, notatki, kartoteki (vide: wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 20.04.2020 r., III SAB/Gl 45/2).

Konieczne jest zapewnienie poufności na każdym etapie kontaktu z pacjentem,   w tym np. w zakresie pracy rejestracji – aby zachować poufność informacji przekazywanych pacjentowi, czy uzyskiwanych od pacjenta. Warto m.in. rozważyć wydzielenie pewnych stref poufności, m.in. w celu oddzielenia pacjenta od innych osób oczekujących na rejestrację, czy oddzielenie strefy rejestracji telefonicznej od rejestracji dokonywanej przez pacjenta / inne osoby na miejscu. od rejestracji.

W konsekwencji zabronione powinno być przekazywanie jakichkolwiek danych dot. zdrowia w miejscach do tego nieprzeznaczonych, takich jako korytarz, winda, czy poczekalnia, jak również w miejscach odpowiednich (np. gabinet lekarski), ale przy otwartych drzwiach.

Kierownictwo placówki powinno zrobić wszystko co możliwe, aby dokumenty zawierające dane dot. zdrowia (m.in. skierowanie, recepta, zwolnienie lekarskie, wyniki laboratoryjne, dokumentacja medyczna) nie były pozostawiane przez pracowników w miejscach niezabezpieczonych, takich jak ogólnodostępna lada działu rejestracji, czy krzesło lub parapet w poczekalni. Istnieje bowiem spore ryzyko, że przypadkowa osoba je zabierze, czy zostaną w inny sposób utracone (np. wyrzucone do śmietnika przez osobę sprzątającą po godzinach pracy placówki).

Karol Kolankiewicz

tekst pierwotnie opublikowano na receptanaprawo.pl

Karol Kolankiewicz, adwokat, specjalista prawa medycznego, prowadzi szkolenia i wykłady z prawa medycznego, prawa karnego i ochrony danych;

współautor publikacji książkowych, m.in. „Prawo medyczne dla lekarzy. Wybrane zagadnienia” (2021), „Zgoda na leczenie i inne oświadczenia pacjenta. Wzory pism z omówieniem” (2023),

Prezes ISPOZ i członek Rady Programowej i ekspert Receptanaprawo.pl.


ISPOZ 2017. Wszystkie prawa zastrzeżone.