Dostarczanie bezpłatnych próbek dla lekarzy jako forma legalnej reklamy produktów leczniczych

2 grudnia 20190farmaceuci

Dostarczanie bezpłatnych próbek dla lekarzy jako forma legalnej reklamy produktów leczniczych

2 grudnia 2019 0
medications-257333_640.jpg

Ustawa z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne zawiera szereg przepisów regulujących sposób prowadzenia reklamy zarówno samych przedsiębiorców, jak i oferowanych przez nich produktów. Reklamie został poświęcony także jeden z rozdziałów Prawa farmaceutycznego, przy czym nie zawiera on wszystkich przepisów dotyczących tej sfery. Ustawodawca uregulował m.in. dostarczanie lekarzom bezpłatnych próbek. Już w tym miejscu zauważyć trzeba, że ustawodawca zastrzegł, że reklama nie może dotyczyć produktów leczniczych zawierających środki odurzające lub substancje psychotropowe.

próbki tylko dla profesjonalistów

Zgodnie z treścią art. 54 ust. 3 Prawa farmaceutycznego reklama produktu leczniczego polegająca na bezpłatnym dostarczaniu jego próbek może być kierowana wyłącznie do osób uprawnionych do wystawiania recept i to pod warunkiem że:

  1. osoba upoważniona do wystawiania recept wystąpiła w formie pisemnej do przedstawiciela handlowego lub medycznego o dostarczenie próbki produktu leczniczego,
  2. osoba dostarczająca próbkę prowadzi ewidencję dostarczanych próbek,
  3. każda dostarczana próbka nie jest większa niż jedno najmniejsze opakowanie produktu leczniczego dopuszczone do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
  4. każda dostarczana próbka jest opatrzona napisem „próbka bezpłatna – nie do sprzedaży”
  5. do każdej dostarczanej próbki dołączona jest Charakterystyka Produktu Leczniczego albo Charakterystyka Produktu Leczniczego Weterynaryjnego,
  6. ilość próbek tego samego produktu leczniczego dostarczanych tej samej osobie nie przekracza pięciu opakowań w ciągu roku.

 

Co istotne, reklama taka może być także kierowana do lekarza i zastosowanych do leczenia pacjentów w podmiotach leczniczych wykonujących stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne. W tym wypadku jednak próbki muszą być ewidencjonowane przez aptekę szpitalną, aptekę zakładową czy też dział farmacji szpitalnej, w zależności od tego co na terenie danego podmiotu leczniczego funkcjonuje.

 

Chcąc maksymalnie uregulować tę materię ustawodawca zastrzegł, że reklama produktu leczniczego może być prowadzona wyłącznie przez podmiot odpowiedzialny lub na jego zlecenie. Dlatego też zastrzeżono, że podmiot odpowiedzialny winien zatrudniać w charakterze przedstawicieli medycznych i handlowych osoby, które mają wystarczającą wiedzę naukową pozwalającą na przekazywanie możliwie pełnej i ścisłej informacji o reklamowanym produkcie leczniczym.

ewidencja

Co więcej, w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 21 listopada 2008 r. w sprawie reklamy produktów leczniczych wskazano, że dowodem przekazywania reklamy produktu leczniczego kierowanej do osób uprawnionych do wystawiania recept polegającej na bezpłatnym dostarczaniu jego próbek, jest ich ewidencja, która musi zawierać:

  1. dane identyfikujące placówkę: nazwę, adres, numer telefonu placówki przyjmującej zamówienie,
  2. dane dotyczące osoby dostarczającej próbkę produktu leczniczego: imię, nazwisko oraz nazwę podmiotu odpowiedzialnego,
  3. dane dotyczące osoby uprawnionej do wystawiania recept: imię i nazwisko,
  4. dane dotyczące dostarczanej próbki produktu leczniczego: nazwę, nazwę powszechnie stosowaną, dawkę, wielkość opakowania, postać, ilość przekazanych próbek, numer serii oraz okres ważności produktu leczniczego,
  5. numer ewidencji, datę i miejsce dostarczanych próbek produktu leczniczego.

 

Ewidencja ta jest prowadzona w formie elektronicznej, przy zastosowaniu systemu komputerowego gwarantującego, że żadne zapisy nie będą usuwane, a korekty zapisów lub uzupełnienia będą dokonywane za pomocą dokumentów korygujących, opatrzonych czytelnym podpisem oraz imieniem, nazwiskiem i stanowiskiem osoby dokonującej korekty. Wydruki z tej ewidencji muszą być udostępniane na każde żądanie organów Państwowej Inspekcji Farmaceutycznej.

sprzeczność z zasadami etyki zawodowej

          Jednakże, co w kontekście farmaceutów jest najistotniejsze, reklamą produktu leczniczego, której formą jest właśnie dostarczanie lekarzom darmowych próbek leków, jest działalność polegająca na informowaniu lub zachęcaniu do stosowania produktu leczniczego, mająca na celu zwiększenie liczby przepisywanych recept, dostarczania, sprzedaży lub konsumpcji produktów leczniczych. Powyższe oznacza, że prowadzenie tego typu działalności jest dla farmaceutów zabronione. Zgodnie bowiem z art. 19 Kodeksu Etyki Aptekarza Rzeczypospolitej Polskiej aptekarz nie reklamuje siebie oraz swoich usług, nie uczestniczy w reklamie usług farmaceutycznych, jak i ich promocji niezgodnej z prawem lub dobrymi obyczajami, a także, co w tym wypadku jest najistotniejsze, unika działalności przyczyniającej się do zwiększania konsumpcji produktów leczniczych, podczas gdy temu przecież służyć ma reklama produktu leczniczego.

 

                                                                                                                               Olga Dragańska-Kruk
                                                                                                                                      radca prawny

————————-

autorka jest absolwentką Wydziału Prawa i Administracji na Uniwersytecie Gdańskim, odbyła aplikację prokuratorską i została wpisana na listę radców prawnych przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Gdańsku; specjalizuje się w prawie farmaceutycznym, jak równie w sprawach dyscyplinarnych farmaceutów oraz w zakresie odszkodowań; prowadzi szkolenia z zakresu prawa farmaceutycznego;

ISPOZ 2017. Wszystkie prawa zastrzeżone.